Theo các nhà nghiên cứu tâm sinh lý giới hạn lứa tuổi vị thành niên trong khoảng từ 10 - 20 tuổi, đây là giai đoạn chuyển tiếp của sự phát triển từ tuổi thơ sang người lớn, giai đoạn đặc biệt của cuộc đời mỗi con người vì ở đó sẽ đồng thời xảy ra một loạt những thay đổi nhanh chóng, rõ nét về Hoạt động giao tiếp của lứa tuổi học sinh THCS. 1. Vị trí, ý nghĩa. tuệ, tình cảm, đạo đức… của thời kỳ này. 2. Những yếu tố của hoàn cảnh kìm hãm sự phát triển. 3. Những yếu tố hoàn cảnh thúc đẩy sự phát triển tính. thiếu niên có một vị trí và ý nghĩa vô Bước vào tuổi nhi đồng (6 - 10 tuổi) và tuổi vị thành niên (10 - 19 tuổi) là thời kỳ quan trọng và mới mẻ trong cuộc đời trẻ. Do đó cha mẹ cần đặc biệt quan tâm đến đặc điểm tâm lý của trẻ em giai đoạn này. 1. Tuổi nhi đồng (6-10 tuổi) Đây là một thời kỳ mới Tâm lý lứa tuổi học sinh THCS I. VỊ TRÍ & GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN TÂM LÝ LỨA TUỔI HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ - Tuổi thiếu niên là giai đoạn phát triển của trẻ từ 11 - 15 tuổi, các em được vào học ở trường trung học cơ sở (từ lớp 6 - 9).Lứa tuổi này có một vị trí đặc biệt và tầm quan trọng trong thời kỳ Khủng hoảng thanh thiếu niên là một giai đoạn chuyển tiếp trong cuộc đời, một giai đoạn nhạy cảm và nhiều thách thức. Không phải tất cả các biểu hiện tạo ra xung đột hay gây rắc rối ở lứa tuổi này đều là những biểu hiện của bệnh lý. Tuy nhiên chúng ta cũng không nên xem thường hoặc đánh giá thấp Nội dung tình huống: Nhà Tâm lí học Hunggari Gôiôsơ Elêna ví tuổi thiếu niên nh một xứ sở kì lạ. ở. xứ sở này khí hậu rất thất thờng và kì quặc, khi thì nóng nực nh ở vùng nhiệt đới, khi thì. bỗng nhiên trở lạnh nh băng. Xứ sở này có cả mùa xuân hoa nở ngát hơng XU8h. Mỗi đứa trẻ được sinh ra và lớn lên đều trải qua các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi khác nhau. Cha mẹ sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn trong quá trình giáo dục nếu không thấu hiểu tâm lý của trẻ. Để giúp cho cha mẹ hiểu hơn về tâm lý của trẻ từ 0 đến 16 tuổi, hãy đọc bài viết dưới đây cùng Chilux. Ghế ô tô cho bé là sự chuẩn bị tuyệt vời của cha mẹ để chào đón sự chào đời của con. 1. Sự Phát Triển Tâm Lý Của Trẻ Là Gì? Sự phát triển tâm lý của trẻ là quá trình trẻ lĩnh hội nền văn hóa – xã hội. Là quá trình hình thành cái mới trong tâm lý trẻ dưới sự hướng dẫn của người lớn, trong hoàn cảnh sống của xã hội loài người. Hoàn toàn là nhờ sự chỉ bảo, giáo dục của người lớn. Sự phát triển tâm lý của trẻ Dựa vào sự phát triển tâm lý của trẻ đó mà ta chia thành các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi. Có thể chia thành 5 giai đoạn chính cụ thể ở phần tiếp theo. Giai đoạn phát triển tâm lý trẻ từ 0 đến 3 tuổi Từ 0 đến 3 tuổi là giai đoạn phát triển vàng của trẻ Từ 0 đến 3 tuổi là giai đoạn phát triển vượt bậc của trẻ về hành vi và thể chất. Ở giai đoạn này, ta chia thành 2 phần nhỏ nhưng chúng liên kết mạch lạc tâm lý trẻ từ 0 đến 3 tuổi như sau a. Giai đoạn từ 0 đến 1 tuổi Ngay khi trẻ được ra đời, đã có sự thay đổi lớn từ môi trường trong bào thai sang một môi trường mới. Môi trường mới với nhiều biến đổi như âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ,… Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh thường rơi vào các tuần thứ 5, 8, 12, 19, 26, 37, 46, 55, 64 và 75. Trong những tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh đó, trẻ dễ quấy khóc, khó chịu hơn bình thường. Đây là hiện tượng tâm lý hết sức bình thường của trẻ. Năm đầu, trẻ cần được người lớn thỏa mãn những nhu cầu bản năng. Vì vậy, năm đầu mối quan hệ mẹ con là mối quan hệ đặc biệt tác động đến sự phát triển của trẻ. Trong những tháng này, Wonder Week là hiện tượng thường xuyên diễn ra ảnh hưởng đến sức khỏe của bé và sự lo lắng của bố mẹ. Yếu tố tâm lý Trong giai đoạn này, trẻ cần được yêu chiều, quan tâm, chăm sóc từ mẹ nhất. Về vật chất, tình cảm, gắn bó của người mẹ, tạo cho trẻ cảm giác an toàn và phát triển tốt. Ngược lại, nếu giai đoạn này người mẹ có những bất ổn về tâm lý như việc sinh con ngoài ý muốn, đầy nỗi buồn, thất vọng, lo lắng, căng thẳng,… đem dồn lên đứa trẻ. Hoặc nếu nhu cầu vật chất của trẻ không được đáp ứng, trẻ sống trong môi trường thay đổi liên tục có thể gây nên những vấn đề tâm lý cho đứa trẻ. Thực tế, không phải nhu cầu nào của trẻ cũng đều được đáp ứng mà dần dần trẻ phải học theo quy luật, quy tắc. Điều quan trọng là trẻ cảm nhận được tình cảm của người mẹ, của các thành viên trong gia đình. Bé phát triển về mặt tâm lý b. Giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi Ở giai đoạn 2 của tâm lý trẻ từ 0 đến 3 tuổi này, trẻ tích cực thăm dò thế giới xung quanh. Trẻ tự bò/ đi đến tiếp xúc với đồ vật bằng vận động, cảm giác. Có sự phát triển ngôn ngữ, chủ động tiếp xúc với người lớn. Trẻ biết vừa nói vừa làm, trẻ hiểu lời nói trước khi biết nói. Giai đoạn phát triển tâm lý trẻ từ 3 đến 6 tuổi Trong các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi thì giai đoạn này có phần điểm nhấn trong tâm thức của trẻ nhiều nhất. Cái tôi của trẻ được hình thành trong giai đoạn này. Trẻ bắt đầu nhận thức được giới tính, thường đặt câu hỏi “tại sao?”. Trong quan hệ tình cảm, trẻ biết quan hệ giữa mình với mọi người xung quanh. Sự phát triển tâm lý thể hiện qua + Trẻ khám phá thế giới xung quanh một nhanh chóng, năng động. + Hoạt động tiếp xúc với đồ vật ngày càng nhiều. + Vốn từ tăng nhanh theo từng ngày, biết nói thành câu, biết nghe và kể chuyện. + Trẻ thích thú trong các hoạt động trò chơi, học nói, học ăn. Trẻ thường đặt câu hỏi “Tại sao?” và biết đưa ra ý kiến của bản thân. Trẻ thường đặt câu hỏi “Tại sao” trong giai đoạn phát triển tâm lý trẻ từ 3 đến 6 tuổi Giai đoạn phát triển tâm lý trẻ từ 6 đến 9 tuổi Đây là bước ngoặt quan trọng trong đời trẻ. Hoạt động chủ yếu của giai đoạn này là học tập. Trẻ cần tư duy, hoạt động trí nhớ để trẻ bước vào trường học. Ngôn ngữ của trẻ vượt ra phạm vi những từ ngữ sinh hoạt. Lúc này, đã bao gồm nhiều khái niệm khoa học trừu tượng. Đến cuối giai đoạn này, nhân cách của trẻ được hình thành. Những nếp sống, thói quen, những hành vi có ý thức, tự khép mình vào quy tắc xã hội hoặc theo những giá trị bản thân đã chấp nhận. Trẻ có sự thay đổi môi trường sống, từ quan hệ ruột thịt dần dần chuyển sang quan hệ xã hội thầy cô, bạn bè. Trong giai đoạn này, ba mẹ có thể tập cho con tính tự lập bằng cách sở hữu tủ nhựa cho bé và dạy bé cách sắp xếp đồ gọn gàng Giai đoạn phát triển tâm lý trẻ 10-12 tuổi Tâm lý trẻ 10-12 tuổi có tư duy trực quan hình tượng và sự hình thành của tư duy ngôn ngữ. Trẻ nắm được các mối quan hệ của khái niệm. Những thao tác về tư duy như phân loại, phân hạng tính toán, không gian, thời gian,… Trẻ có những cảm xúc, tình cảm mới mẻ đối với bản thân khi bước vào độ tuổi dậy thì này. Đời sống tình cảm tâm lý trẻ 10-12 tuổi khá đa dạng, phong phú, tích cực. Trẻ thường chơi với bạn cùng trang lứa, biết tự giác, kiềm chế, có trách nhiệm hơn. Trẻ độ tuổi dậy thì có những biến đổi mới mẻ nhất là tình bạn Giai đoạn phát triển tâm lý trẻ từ 13 đến 16 tuổi Trong các giai đoạn phát triển tâm lý theo lứa tuổi thì đoạn này cơ thể trẻ lớn lên vô cùng nhanh. Trẻ có sự thay đổi trong hoạt động của hệ nội tiết và sự phát dục. Vì vậy, đây là độ tuổi dậy thì. Các đặc điểm sinh dục phát triển, tuyến sinh dục bắt đầu hoạt động. Tuổi dậy thì con trai bắt đầu và kết thúc chậm hơn con gái từ 1-2 năm. Trẻ có nhu cầu khẳng định bản thân, ý thức, nhận thức, đánh giá được bản thân. Cuối giai đoạn này, nhân cách của trẻ đã được hình hành ổn định. Và các em bắt đầu lựa chọn ngành nghề dựa vào sự yêu thích, ước mơ. Mong rằng bài viết giúp cho phụ huynh hiểu thêm phần nào tâm lý của trẻ. Mẹ có con nhỏ đang trong tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh cũng đừng quá lo lắng nhiều. Hãy quan sát tâm lý của trẻ, bởi đây là yếu tố chủ chốt quyết định con người sau này của chúng. Hãy hướng sự phát triển tâm lý của trẻ em sẽ theo hướng tích cực hơn. Chilux Bướng bỉnh, nông nổi, không nghe lời, hét lên chẳng vì lý do gì, thích độc lập… là những từ/cụm từ được dùng để mô tả tâm lý tuổi teen - giai đoạn phát triển của con người từ 13 - 19 tuổi. Đây là lứa tuổi não bộ phát triển nhất, song cũng là độ tuổi khiến cha mẹ phải đau đầu. Trẻ từ 12 - 14 tuổi Ảnh Young Post Thay đổi cảm xúc/ xã hội Trẻ trong độ tuổi này có thể Quan tâm nhiều hơn về ngoại hình, cơ thể và quần áo. Tập trung vào bản thân nhiều hơn, thường dao động giữa những kỳ vọng cao vào bản thân và sự thiếu tự tin. Cảm xúc thay đổi thất thường. Cho thấy sự hứng thú và bị tác động bởi bạn bè đồng trang lứa. Ít thân mật với ba mẹ; đôi khi có thể hỗn hào hoặc tức giận bất chợt. Cảm thấy áp lực và nhiều thách thức từ việc học. Có thể có vấn đề về ăn uống. Cảm thấy buồn bã, trầm uất rất nhiều, điều này có thể ảnh hưởng đến điểm số ở trường, lạm dụng rượu và chất kích thích, quan hệ tình dục không lành mạnh và nhiều vấn đề khác. Suy nghĩ và học tập Bắt đầu có những suy nghĩ phức tạp. Có thể diễn tả cảm xúc và suy nghĩ tốt hơn. Phát triển cảm nhận về đúng và sai mạnh mẽ. Những điều cha mẹ nên làm Thẳng thắn và trung thực khi nói chuyện với trẻ về những vấn đề nhạy cảm như thuốc, cồn, thuốc lá và tình dục. Gặp gỡ và biết những đứa bạn mà con chơi cùng. Thể hiện sự hứng thú với cuộc sống ở trường của con. Giúp đỡ trẻ có những quyết định đúng, cùng lúc khuyến khích trẻ tự quyết định chuyện của mình. Tôn trọng ý kiến của con. Coi trọng cảm nhận và suy nghĩ của chúng. Chuyện chúng biết được bạn lắng nghe chúng là rất quan trọng đấy. Khi có mâu thuẫn xảy ra, tốt nhất cha mẹ nên nói rõ ràng về mục tiêu cũng như kỳ vọng ví dụ như muốn con có điểm số tốt, ngăn nắp, và tôn trọng cha mẹ nhưng cũng để con trẻ có những quyết định và nỗ lực với những mục tiêu đó ví dụ như học lúc nào, học như thế nào, hay dọn dẹp khi nào. An toàn là trên hết Nói chuyện với trẻ về độ nguy hiểm của thuốc, cồn, thuốc lá và quan hệ tình dục không an toàn. Hỏi trẻ có biết hay có suy nghĩ gì về những vấn đề này, và chia sẻ cảm xúc của bạn với trẻ. Lắng nghe những gì trẻ nói và trả lời câu hỏi của chúng một cách trung thực và thẳng thắn nhất. Nói chuyện với trẻ về tầm quan trọng của việc có bạn bè có những sở thích, hoạt động tích cực. Khuyến khích trẻ nên tránh những bạn gây áp lực cho trẻ, bắt chúng làm ra những quyết định không đúng. Nên biết con bạn ở đâu và có người lớn ở đó không. Dành thời gian cho chúng nếu chúng gọi bạn. Bạn có thể tìm chúng ở nơi nào, và mấy giờ thì chúng sẽ về nhà. Đặt ra những luật lệ rõ ràng, ví như trẻ phải về nhà lúc mấy giờ. Nói chuyện về những vấn đề như bạn đến chơi nhà, và cách giải quyết những tình huống có thể nguy hiểm cấp cứu, hoả hoạn, thuốc, tình dục... và hoàn thành bài tập cũng như công việc ở nhà. Cơ thể khoẻ mạnh Khuyến khích con bạn tham gia những hoạt động thể dục. Trẻ có thể tham gia các câu lạc bộ thể thao. Giúp đỡ những công việc nhà như dọn dẹp nhà cửa, dắt chó đi dạo, hoặc rửa xe cũng có những hiệu quả tích cực giữ con bạn năng động. Thời gian ăn cơm với gia đình là rất quan trọng, có thể giúp trẻ chọn lựa những thức ăn tốt cho cơ thể, và tạo cơ hội cho các thành viên nói chuyện với nhau. Hạn chế thời gian xem TV, lướt net không hơn 1-2 tiếng đồng hồ để đảm bảo chất lượng cho những hoạt động khác ở nhà, ở trường. Trẻ từ 15 - 17 tuổi Ảnh istock Thay đổi cảm xúc/ xã hội Trẻ em ở độ tuổi này có thể Có nhiều hứng thú hơn với đối tuợng khác giới. Có ít xung đột với cha mẹ. Cho thấy sự độc lập nhiều hơn khỏi cha mẹ. Có năng lực quan tâm chăm sóc, chia sẻ và phát triển những mối quan hệ tình cảm. Dành ít thời gian cho cha mẹ, và nhiều thời gian cho bạn bè hơn. Cảm thấy buồn bã, trầm uất rất nhiều, điều này có thể ảnh hưởng đến điểm số ở trường, lạm dụng rượu và chất kích thích, quan hệ tình dục không lành mạnh và nhiều vấn đề khác. Suy nghĩ và học tập Học được nhiều thói quan làm việc hơn. Cho thấy nhiều sự quan tâm với ngôi trường tương lai và kế hoạch làm việc. Có thể đưa ra những lý do tốt hơn cho sự lựa chọn của mình bao gồm cái gì là đúng và cái gì là sai. Những điều cha mẹ nên làm với trẻ ở độ tuổi này Nói chuyện với con về những điều mà chúng lo lắng, quan tâm và chú ý đến bất kỳ sự thay đổi nào trong hành vi của trẻ. Hỏi trẻ rằng chúng có suy nghĩ muốn tự tử hay không, đặc biệt là khi trẻ buồn và trầm uất. Hỏi về những suy nghĩ liên quan đến tự tử không làm cho trẻ có những suy nghĩ tiêu cực này. Ngược lại nó sẽ cho trẻ thấy rằng cha mẹ đang quan tâm đến chúng. Đồng thời tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia nếu cần. Dành nhiều sự hứng thú quan tâm đến trường lớp của trẻ, những sở thích, hoạt động bên ngoài khác, khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động như thể thao, kịchm ca nhạc, và vẽ. Khuyến khích trẻ tình nguyện và tham gia các hoạt động cộng đồng nơi trẻ đang sống. Khen ngợi và thưởng cho trẻ nếu chúng đạt được bất kỳ thành tích gì. Bày tỏ tình cảm với trẻ. Dành thời gian cùng chơi với chúng và làm những thứ chúng và bạn thích. Tôn trọng ý kiến con bạn. Nghe lời chúng tâm sự và đừng phủi sạch hay xem nhẹ những gì chúng lo lắng, quan tâm. Khuyến khích trẻ tự tìm cách giải quyết vấn đề riêng của mình. Giúp cho trẻ học cách đưa ra những quyết định đúng đắn. Tạo cơ hội cho trẻ có thể sử dụng sự phán đoán của mình, và lúc nào cũng dành thời gian đưa ra những lời khuyên và ủng hộ. Nếu con trẻ tham gia vào các phương tiện truyền thông, mạng xã hội như thể game, phòng chat, nhắn tin, khuyến khích trẻ nên đưa ra những quyết định đúng đắn về những gì chúng sẽ đăng tải và khoảng thời gian chúng sẽ dùng vào những hoạt động như thế này. Nếu trẻ có công việc, dùng cơ hội nào đó nói chuyện với chúng về những kỳ vọng, trách nhiệm và những cách hành xử tôn trọng trong môi trường công cộng. Nói chuyện với trẻ và giúp trẻ lập kế hoạch trước cho những tình huống khó khăn không may xảy ra. Nói chuyện với trẻ về những gì chúng có thể làm nếu như chúng đang ở trong nhóm bạn và có đứa dùng thuốc, hoặc bị áp lực phải quan hệ tình dục, hoặc đề nghị đưa về nhà của ai đó đang say. Tôn trọng khoảng không gian/ thời gian riêng tư của trẻ. Khuyến khích trẻ ngủ đủ, tập thể dục, ăn uống khoẻ mạnh. An toàn là trên hết Cha mẹ có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc giữ an toàn cho trẻ – dù cho chúng có lớn bao nhiêu đi chăng nữa. Dưới đây là những cách bạn có thể dùng để bảo vệ trẻ Nói với trẻ về những sự nguy hiểm khi lái xe, và cách bảo vệ bản thân khi đang giao thông trên đường. Tai nạn giao thông là một trong những nguyên nhân dẫn đầu về tử vong thế nhưng có rất ít bạn trẻ hiểu cách tự giảm thiểu mức độ nguy hiểm xuống cho mình. Nhắc nhở chúng mang mũ bảo hiểm, không nên lái xe khi có chất cồn, quan sát đường khi đang lưu thông… Nói với trẻ về tự tử và chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo. Page đã có bài đăng về chủ đề này, các bạn có thể tìm đọc để tham khảo thêm. Tự tử là nguyên nhân dẫn đầu tử vong thứ ba ở Mỹ với trẻ trong độ tuổi 15 đến 24 còn ở VN, tỷ lệ này ắt cũng không kém cạnh. Nói chuyện với trẻ về độ nguy hiểm của thuốc, cồn, thuốc lá và quan hệ tình dục không an toàn. Hỏi trẻ có biết hay có suy nghĩ gì về những vấn đề này, và chia sẻ cảm xúc của bạn với trẻ. Lắng nghe những gì trẻ nói và trả lời câu hỏi của chúng một cách trung thực và thẳng thắn nhất. Bàn với trẻ về tầm quan trọng của việc chọn bạn mà chơi. Nên chọn những người bạn không hành xử nguy hiểm hoặc theo cách không lành mạnh. Nên biết con bạn ở đâu và có người lớn ở đó không. Dành thời gian cho chúng nếu chúng gọi bạn. Bạn có thể tìm chúng ở nơi nào, và mấy giờ thì chúng sẽ về nhà. Cơ thể khoẻ mạnh Khuyến khích con bạn ngủ đủ và tập thể dục, ăn uống khoẻ mạnh. Nên chắc rằng con bạn sẽ tập thể dục một tiếng hoặc hơn hằng ngày. Không nên đặt TV trong phòng ngủ của con. Khuyến khích con nên ăn cơm với gia đình. Ăn cơm cùng gia đình có thể khiến trẻ có sự lựa chọn tốt về những loại thức ăn lành mạnh mà trẻ nên ăn, tăng cân hợp lý đồng thời, lúc dùng cơm chung với nhau cũng là thời gian tốt để nói chuyện với các thành viên trong gia đình. Thêm vào đó, những đứa trẻ ăn cơm cùng với gia đình thường có điểm số tốt hơn, ít hút thuốc, uống ruợu, dùng thuốc, đánh nhau, nghĩ về tự tử hoặc quan hệ tình dục hơn. Nguồn tham khảo Central for Disease Control CDC Hoa Kỳ BI TP TèNH HUNG TLH LA TUI V TLH S PHMPhn I. MT S VN C BNCA TLH LA TUI V TLH S PHMTình huống số 1Các quan niệm khác nhau về sự phát triểntâm lí ngời nói chung và tâm lí trẻ em nói riêngNội dung tình huốngTrong khoa học tâm lí và trong cuộc sống hàng ngày có một số quan niệm về vaitrò của các yếu tố đối với sự phát triển tâm lí ngời trẻ em nh sau1. Quan niệm thứ nhất cho rằng sự phát triển tâm lí giống nh một ngời chơi mộtbàn cờ tớng. Nếu nh trên bàn cờ và trong tay ngời chơi cờ có những quân xe, pháo, mã thìsẽ đánh ván cờ nhanh hơn, thắng dễ hơn và có hiệu quả hơn mà ít mất sức. Còn nếu nhtrong tay chỉ toàn là quân tốt, dù là tốt qua sông thì ván cờ sẽ rất khó thắng và rất chậtvật. Đứa trẻ cũng vậy, nếu khi ra đời với những gen trội thì sự phát triển tâm lí sẽ rấtthuận lợi và cuộc đời sẽ gặt đợc nhanh chóng những thành công trong hoạt động hơn làkhi ra đời với những gen lặn, sự phát triển tâm lí sẽ chật vật và vất vả hơn nhiều, hiệu quảhoạt động Quan niệm thứ hai cho rằng sự phát triển tâm lí giống nh sự nở của một quả của quả trứng đẻ ra con gà hay con vịt hoàn toàn phụ thuộc vào di truyền sinh học, cònmôi trờng, dạy học và giáo dục chỉ là yếu tố nhiệt độ thúc đẩy cho việc nở sớm hay muộn, chứcăn bản không quyết định đến đẻ ra con vật gì, đến chất của sự phát triển tâm lí.trích trong Tình huống tâm lí học, tr. 52-533. Quan niệm thứ ba Tục ngữ Việt Nam có câuTrứng rồng lại nở ra rồng,Liu điu lại nở ra dòng liu hỏi1. Ba ý kiến trên đề cập đến tri thức luận điểm tâm lí học nào trong khoa học tâm lí?2. Hãy cho biết ý kiến nào đúng, ý kiến nào sai? Tại sao?3. Từ nội dung tình huống trên, hãy suy nghĩ các câu sau để rút ra các KLSP- "Vật chất không phải là sản vật của tinh thần, mà chính bản thân tinh thần lại chỉlà sản vật cao đẳng của vật chất" " vật chất, giới tự nhiên, tồn tại, cái vật lí đều là tính thứ nhất, còn tinh thần, ýthức, cảm giác, cái tâm lí đều là tính thứ hai" huống số 2Mikhain Vaxilêvich Lômônôxôp 1711-1765Nội dung tình huốngMikhain Lômônôxôp sinh ... tại mộ làng nhỏ ven biển phía bắc nớc Nga, gần thịtrấn Ackhanghen. Cha Mikhain là một nông dân làm thêm nghề đánh cá...1ở miền quê của Lômônôxôp lúc đó có nhiều ngời biết đọc, biết viết, thậm chí một sốngời còn ham đọc sách nữa. Tới năm 12 tuổi, cậu bé Mikhain đã đọc thông viết thạo, khôngnhững đọc sách đạo của giáo hội mà còn thích đọc cả các sách ngoài đời nữa. Có hai cuốnsách ngoài đời mà Mikhain say sa đọc mãi nhiều lần, cuốn Ngữ pháp của Xmitritxki vàcuốn Số học của Manhixki. Đó là những cuốn sách nổi tiếng thời bấy giờ... Mikhain thấyrằng tự mình đọc sách là cha đủ, chú bé còn muốn đợc đến trờng học nữa. Nhng ớc mơ đókhông thể thành sự thật. Quanh vùng Mikhain ở chỉ có một trờng học duy nhất của giáo hội,nhng trờng đó không nhận con cái các nhà dân hèn vào không bỏ cuộc. Năm 1730, mặc dù cha hết sức can ngăn, chàng thanhniên Mikhain 19 tuổi quyết tâm từ giã gia đình đi Maxcơva tìm nơi học tập... ở đây, cũngnh ở khắp nơi trong nớc Nga, con nhà thứ dân không đợc nhận vào học trờng đại đã tìm cách khai man, tự nhận mình là con trai một nhà quí tộc, và cuối cùng đãđợc nhận vào học tại Học viện Maxcơva của giáo năm học ở học viên là năm năm sống rất gian khổ và túng thiếu. Lômônôxôpvừa đi làm thêm để kiếm tiền ăn, vừa đốc sức học hành... Nhng càng học, Lômônôxôpcàng thấy chán vì nhà trờng chỉ dạy giáo lí, kinh viện, không giúp cho anh tiến thêm đợcbớc nào trong khoa học tự nhiên. Đợc biết Học viên Kiep có dạy khoa học tự nhiên, năm1734 Lômônôxôp cố xin đợc biệt phái xuống Kiep một thời gian. Nhng anh đã thất vọngquay trở về Maxcơva...Năm 1735, một sự tình cờ may mắn đã tạo ra một bớc ngoặt quan trọng trong cuộcđời Lômônôxôp. Theo chỉ thị của Nghị viện Nga, Học viện Maxcơva chọn 12 sinh viênxuất sắc nhất cho đi học tại Viện hàn lâm khoa học Pêtecbua, Lômônôxôp đợc chọn trongsố 12 ngời đó, và sau 8 tháng học tại Pêtecbua, đợc Viện hàn lâm cử đi học tiếp ở đợc học những giáo s xuất sắc, đợc đào tạo chuyên sâu về luyện kim và 1741 ông trở về Viện hàn lâm Pêtecbua công tác và năm 1745 ở tuổi 34, ông đợccông nhận là giáo s hoá học, viện sĩ viện hàn lâm....Lômônôxôp đã có những hoạt động khoa học hết sức đa đạng, bản thân ông là giáos hoá học, nhng ông cũng có nhiều nghiên cứu về vật lí thiên văn, địa chất, địa lí. Ôngcũng nghiên cứu cả về lịch sử và ngôn ngữ học, ông sáng tác thơ, và để lại nhiều bứchoạ ... nổi nay trờng Đậi học Tổng hợp Maxcơva mang tên Lômônôxôp. Puskin ... gọiông là trờng đại học đầu tiên của nớc Nga.trích trong Truyện kể về các nhà bác học vật lí.Câu hỏi1/ Hãy cho biết vai trò của những yếu tố ảnh hởng tới sự hình thành và phát triểntâm lí của của cậu bé Mikhain con một nông dân nghèo không đợc học hành thành mộtnhà bác học Lômônôxôp vĩ đại? Yếu tố nào giữ vai trò quyết định trực tiếp? Tại sao?2/ Từ nội dung tình huống trên, bạn có suy nghĩ gì về câu nói sau để rút ra các kếtluận s phạm cần thiết Với một trái tim kiên c ờng, không có gì là không làm đợcJacques Coeur - Pháp, 1395 - 1456.Tình huống số 3Cậu bé thần đồng và ớc mơ làm Tổng thống MĩNội dung tình huống2... 14 tháng tuổi cậu ta đã biết giải toán; 2 tuổi đã biết đọc sách ngữ pháp của ngờilớn và biết đích chính những sai sót trong phát âm của ngời khác. 5 tuổi, cậu ta đã biết giảithích cho bạn bè trong trờng mẫu giáo thế nào là hiện tợng quang hợp. Chỉ với 3 năm cậuđã học xong chơng trình mà những đứa trẻ khác phải học trong 10 năm, vì vậy năm 9 tuổicậu đã tốt nghiệp phổ thông. Cùng năm cậu sáng lập ra Tổ chức Bảo vệ thiếu nhi quốc tếvà dốc sức vào sự nghiệp bảo vệ quyền lợi trẻ em để rồi 2 lần đợc đề cử tranh giải NobelHoà bé thần đồng ấy là Gregory Robert Smiths, 13 tuổi hiện đang là sinh viên nămcuối Học viện Rudolf Mergarn Mĩ. Đến ngày 31/5/2003 ... Gregory sẽ tốt nghiệp đạihọc và có tấm bằng cử nhân toán học...Mặc dù hiện nay cậu cha định sẽ tiếp tục theo học ở trờng đại học nào, nhng chắcchắn cậu sẽ lấy bằng Tiến sĩ các ngành Toán học, Công trình hàng không vũ trụ, Khoa họcchính trị và Y học sinh vật. Trong những mục tiêu tơng lai của Gregory có một mục tiêuquan trọng là sẽ trở thành Tổng thống Mĩ... Bởi vì làm Tổng thống tôi sẽ có cơ hội giúpđỡ đợc nhiều ngời hơn.trích trong báo TPCN, số 38, 19/9/1999 và 18/5/2003.Câu hỏi1/ Yếu tố ảnh hởng tới sự phát triển tâm lí những thành công trong học tập củacậu bé Gregory Robert Smiths đợc đề cập trong tình huống trên là gì vậy?2/ Bạn có suy nghĩ gì về câu nói Vinh quang chỉ đ ợc ban tặng cho những ai luônmơ ớc đến nó Charles De Gaule - Pháp, 1890-1970.3/ Cha mẹ và giáo viên có vai trò gì trong việc giúp trẻ nuôi dỡng, ấp ủ ớc mơ đểbiến nó thành hiện thực trong tơng lai tạo đà phát triển nhân cách của mỗi đứa trẻ?4/ Cho thêm một ví dụ khác tơng tự rồi rút ra các kết luận s huống số 4ấn Độ - Đất nớc của những thiên tài tin họcNội dung tình huốngẩn mình giữa các cánh rừng rậm nhiệt đới miền Nam ấn Độ là một trong nhữngtrung tâm công nghệ cao nổi tiếng nhất nớc này cũng nh trên khắp thế giới Viện côngnghệ quốc gia Madras mà phân ban quan trọng nhất là phân ban tin học do giáo s PanduRangan làm chủ nhiệm. Tại đây, ông cùng êkíp hàng năm đào tạo chừng ba mơi chuyêngia u tú nhất của ngành tin học thế giới...Thành công của họ trớc hết là nhờ ở sự tuyển chọn tuyệt hảo. Hằng năm có tớikhoảng học sinh từ loại khá trở lên tham dự kì thi tuyển và chỉ non 3000 đợcnhận vào học, trong số đó, gần 10% vào học ngành tin học. Thành công đó còn nhờ độingũ giảng viên có trình độ cao và có phơng pháp s phạm tài giỏi. Không phải vô cớ màgiáo s Muthu Krishnan, phó giám đốc Viện công nghệ Madras dám tuyên bố Hãy đacho tôi một ngời có năng khiếu đặc biệt về văn học và tôi sẽ đào tạo ngời đó thành mộtnhà toán học xuất sắc...trích Báo TPCN, số 42, 10/2000Câu hỏi1/ Câu nói của Muthu Krishnan trong tình huống nói trên đã đề cập tới vai trò củanhững yếu tố nào trong việc phát triển tâm lí của con ngời nói chung và tài năng nói riêng?32/ Hãy phân tích và đánh giá câu nói của GS. Muthu Krishnan để thấy đợc vai tròcủa giáo dục đối với sự hình thành và phát triển tâm lí của Cho một ví dụ tơng tự và rút ra các kết luận s phạm cần huống số 5Nghị lực phi thờngNội dung tình huốngTháng 5-1910, khi Đơ-ni Lơgri ra đời, bà mẹ cô ngất đi vì thấy cô chỉ là một cái thai tròntrĩnh với hai cùi tay, hai về đùi ngắn cũn. Sau 18 tháng nằm ngửa, Đơ-ni học ngồi, rồi học đi và tựmình ăn uống. Lớn lên, cô tập khâu may, may quần áo bán lấy tiền giúp đỡ gia học viết, học vẽ, Đơ-ni buộc bút vào cùi tay, nhờ một cô giáo dạy học. Cô thamgia cuộc thi văn nghệ của nhà trờng, chiếm liền 7 giải thởng. Năm 1931, Đơ-ni nhận huychơng bạc của phòng tranh thủ công 49 tuổi, bà gửi tranh dự thi triển lãm tranh toàn quốc. Lúc này cả n ớc Phápđều biết đến tên Đơ-ni Lơgri. Bà viết cuốn sách Đời tôi nh thế đấy! tự thuật đời mình,đạt giải văn chơng Kim Chi.Câu hỏi1/ Hãy cho biết yếu tố nào quyết định đến sự thành công của Đơ-ni Lơgri? Phântích yếu tố đó theo tình huống. Với những thành công của Đơ-ni Lơgri, bạn có nhất trívới quan niệm sau không "Trên một ý nghĩa nào đó chúng ta có thể khảng định rằng laođộng đã sáng tạo ra con ngời" Từ nội dung tình huống trên, hãy suy nghĩ về câu nói sau để rút ra các KLSP"Tất cả mọi chiến thắng đều bắt đầu bằng việc chiến thắng bản thân" huống số 6Nghiên cứu các yếu tố ảnh hởng tới sự hình thànhvà phát triển tâm lí ngời qua tục ngữ ca daoNội dung tình huốngDới đây là một số câu tục ngữ, ca daoA. Tên các yếu tốa1. Giáo dục trong nhà trờnga2. Giáo dục gia đìnha3. Tự giáo dụcb. Hoạt độngc. Giao tiếpd. Tập thểe. Di truyền t chấtg. Hoàn cảnh môi trờngB. Các câu tục ngữ ca dao1 - Khôn từ trong trứng khôn Vợ dại thì đẻ con khôn3 - Gần mực thì đen, gần đền thì - Ngày nào em bé cỏn con,Bây giờ em đã lớn khôn thế cha, áo mẹ, chữ thầy...5- Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con - Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi Có học mới hay, có cày mới Ba năm ở với ngời đần,Chẳng bằng một lúc đứng gần ngời Nhiều áo thì ấm, nhiều ngời thì hỏi1/ Hãy nối các câu tục ngữ, ca dao ở cột B với các yếu tố ảnh hởng tới sự hìnhthành và phát triển tâm lí của con ngời ở cột A sao cho thích hợp nhất. Nêu vai trò củatừng yếu tố đối với sự hình thành và phát triển tâm lí của mỗi Vận dụng quan điểm Tâm lí học Mácxít để phân tích rồi đánh giá những quanniệm đúng, sai hoặc cha đầy đủ đã đợc thể hiện trong các câu ca dao, tục ngữ Anh chị hãy su tầm thêm những câu ca dao, tục ngữ phản ánh quan điểm củanhân dân ta xoay quanh các yếu tố nói huống số 7Quan niệm về sự phát triểntâm sinh lí của trẻ lứa tuổi thiếu niênNội dung tình huốngNhà Tâm lí học Hunggari Gôiôsơ Elêna ví tuổi thiếu niên nh một xứ sở kì lạ. ởxứ sở này khí hậu rất thất thờng và kì quặc, khi thì nóng nực nh ở vùng nhiệt đới, khi thìbỗng nhiên trở lạnh nh băng. Xứ sở này có cả mùa xuân hoa nở ngát hơng, có cả mùa thulá vàng, rụng tơi tả. Nhng hai mùa này không phải bao giờ cũng tuần tự nối theo nhau, vảlại mùa đông lắm khi lại đột nhập vào giữa mùa hạ, còn mùa thu thì đôi khi lại đột nhậpvào mùa xuân. Dân c ở vùng này khi thì rất vui vẻ, ồn ào, khi thì bỗng nhiên lại trầmngâm, lặng lẽ; khi thì họ có những hành động anh hùng quả cảm; khi thì bỗng trở nên sợsệt và yếu đuối; khi thì họ quá tự tin và kiêu ngạo, khi thì họ khiêm tốn và kín đáo; đôi khihọ lại rất buông tuồng và trâng tráo. Trong xứ sở kì lạ này không có trẻ con mà cũngchẳng có ngời lớn.trích trong Bài tập thực hành TLHCâu hỏi1 ở đoạn trích trên đã mô tả đặc trng tâm lí nào của lứa tuổi thiếu niên?2/ Phân tích những nguyên nhân gây ra mâu thuẫn trong sự phát triển tâm lí củatrẻ tuổi thiếu một số chỉ dẫn cần thiết trong cách đối xử với trẻ ở lứa tuổi khó khăn huống số 8Sự phát triển sinh lí của trẻ lứa tuổi thiếu niênNội dung tình huốngHai bà mẹ tâm sự với nhau. Một bà mẹ nói Đứa con gái nhà tôi mới 13 tuổi mà đãcao gần bằng mẹ. Cháu ăn đợc, ngủ thì sét đánh ngang tai chẳng dậy. Nhng sao trông nócòm còm thế nào ấy. Bà mẹ thứ hai hởng ứng ngay Con bé nhà tôi cũng thế. Nó cùngtuổi với con Hà nhà chị đấy. Nó cao vổng lên, chân tay thì dài ngoẵng ra, làm gì thì cũnghậu đậu ơi là hậu đậu. Rửa bát thì vỡ bát, cắt bìa đậu thì nát cả đậu trích trong Bài tập thực hành TLHCâu hỏi1/ Hãy giải thích hiện tợng trên đây dới góc độ của Tâm lí học lứa tuổi?52/ Vận dụng kiến thức tâm sinh lí học lứa tuổi thiếu niên để nói chuyện với các bàmẹ nhằm giúp họ yên tâm và có cách/>Sau đó thầy phát hiện em uống thuốc kích thích. Từ đó em không đến lớp, bỏ nhàđi. Thầy M. cùng với cả lớp tìm Khi gặp thầy, ĐT nói- Em xấu hổ về hành động của em.Thầy M. - Khi ấy, em hành động vì bị kích động của thuốc. Vì sao em dùng đếnloại thuốc kích thích đó? Em bị một số thanh niên h lôi kéo vào cuộc sống hút chất kích thích. Thathầy! Thật tình hôm đó em không biết ngời bị đánh là thầy. Thầy tha lỗi cho em.Thầy M. Em hãy vì tơng lai của em, vì ba má em. Em trở lại trờng. Thầy thalỗi cho em. Em đừng phụ lòng tin của thầy, ba má và bạn bè của đó học tập chăm chỉ và thi đậu vào trờng ĐH s phạm.trích trong ứng xử s phạm..Câu hỏi1/ Hãy dựa vào những yếu tố ảnh hởng đến sự phát triển tâm lí của trẻ lứa tuổi họcsinh THPT và đặc biệt là quan điểm của các nhà giáo dục ở tình huống trên để phân tíchvà đánh giá cách ứng xử trên của thầy giáo Ta có thể dùng câu nói sau đây của Hồ Chí Minh để khuyên cậu học trò có phùhợp không? "Chúng ta không sợ sai lầm và khuyết điểm, chỉ sợ không chịu cố gắng sửachữa sai lầm và khuyết điểm".Tình huống số 12Đời sống tình cảm của lứa tuổi thanh niên mới lớnNội dung tình huốngTrong nhật kí của một học sinh nam lớp 12 có đoạn Không thể nào quên đợc cómột lần sau buổi học khi sân trờng đã vắng lặng, tôi đứng sau cửa lớp học và đợi Khigót guốc của cô ấy nện trên hành lang, tôi định bỏ trốn. Nhng thời gian cứ trôi đi, vớichiếc mũ đan bằng lá buông xuất hiện. Tôi hoàn toàn không thể tởng tợng nổi khi đợc hônmột thiếu nữ. Đầu óc tôi quay cuồng, toàn thân tôi run lên. Tôi không thể nói lên một lờinào cả. Tôi thấy sờ sợ thế nào ấy. Giây phút trôi đi nh vậy. Bỗng nhiên tôi cảm thấy có cái gìđó nóng bỏng chạm vào đôi môi khi tôi định thần lại và có thể hình dung cái gì đã xẩy ra thì đã biến đời tôi sẽ ghi nhớ mãi phút giây này. Khi về nhà miệng tôi lúc nào cũng mở rộng với đôimôi chứa chan niềm hạnh phúc kì lạ. Tôi không buồn ăn cơm vì sợ rằng cảm giác hạnh phúcsẽ mất đi và tôi còn giữ cảm giác đó một thời gian dài trên đôi môi khô nứt của mình .Câu hỏi1/ Tại sao mối tình của nam nữ thanh niên mới lớn lại đợc bộc lộ nh trong đoạnnhật kí trên Chúng ta không khuyến khích học sinh - thanh niên mới lớn yêu nhau quá sớmvà chúng ta cũng không thể cấm các em yêu nhau, vì "Cấm ta làm điều gì là tạo cho ta ýmuốn làm điều đó" Montaigne.Nhng khi tình yêu của các em đã chớm nở tình yêu ban đầu thì chúng ta phụhuynh và giáo viên cần phải giáo dục học sinh - thanh niên nh thế nào cho thích hợp?7Phần 2. MộT Số VấN Đề CƠ BảN CủA TLH SƯ PHạMA. Một số bài tập tình huống về TLH s phạm nói chungTình huống số 1Hoạt động lao động của ngời thầy giáoNội dung tình huốngMỗi ngời sinh ra đều chịu công ơn của ngời thầy. Ngời thầy tiếp nhận nhữngtinh hoa trong di sản truyền thống về kiến thức, đạo đức, cách ứng xử và truyềnđạt, giáo dục cho học trò hớng tới chân, thiện, mĩ. Ngời thầy là cội nguồn củavăn minh nhân loại...trích trong Hình tợng và nhân cách ngời thầy trong phimtruyện Việt Nam. Báo Tiền phong thứ sáu, 14/11/2003Câu hỏi1/ Hãy chỉ ra một số đặc điểm và vai trò của hoạt động lao động của ngời thầygiáo trong đoạn trích trên Hãy tìm các câu tục ngữ, ca dao Việt Nam và nớc ngoài ca ngợi về ngời thầy Bạn đã và sẽ làm gì để có thể trở thành ngời thầy giáo tơng lai?Tình huống số 2Cô giáo trẻ ở biên khuNội dung tình huống... Năm 2000, tốt nghiệp loại giỏi khoa Toán trờng Cao đẳng s phạm Lạng Sơn,không chờ sự sắp xếp, bố trí chỗ giảng dạy trong thành phố, cô Ly Vi Thị Lu Ly ngờiHoa đã làm đơn tình nguyyện xin về xã vùng sâu Yên Khoái Lộc Bình, Lạng Sơn. Nơiđây, đất và ngời vẫn khái thầy cô, mong đợc đón những tri thức trẻ tình nguyện mangkiến thức về giảng dạy cho học sinh con em các dân tộc. Biết là về xã vùng sâu sẽ khổ, sẽcó những ngày hứng ma trong căn nhà dột nát, sẽ là xa cách ngời thân, gia đình... nhng côgiáo trẻ vẫn một lòng quyết tâm đến với xã nghèo...Cô Ly tâm sự Tuy các em có nhận thức chậm so với trình độ chung nhng tìnhcảm thật thà, mộc mạc của các em dành cho giáo viên thất đáng quí... Để đáp lại nhữngtình cảm trong sáng ấy, cô Ly dồn hết tâm sức vào bài giảng mỗi khi lên lớp. Biết học sinhcủa mình còn vất vả, ngoài giờ vẫn tranh thủ đi kiếm củi, cấy lúa giúp cha mẹ, ít thời gianhọc, cô thờng dành 15 phút đầu giờ nhắc lại kiến thức cũ, đặt nhiều câu hỏi để các em nhớlại bài. Dạy học kèm theo bảng biểu, công thức treo tờng để giúp học sinh tiếp thu nhanhhơn. Kiên trì theo phơng pháp đó, dần các em có đợc hệ thống kiến thức toán học trongđầu. Để tạo phong trào học tập, cô Ly còn tổ chức thi đua giành hoa giữa các tổ. Tổ nàođạt nhiều điểm 9, 10 sẽ đợc nhiều hoa. Tổ nào bị điểm yếu kém sẽ bị trừ bớt. Tuần nàocũng tổng kết hoa. Cuối năm sẽ dựa vào số hoa các em đạt mà tổ chức khen thởng. Nhờphơng pháp dạy bổ ích đó, lớp 7A do cô làm chủ nhiệm đã trở thành lớp học điển hình của8trờng với 2 em học sinh giỏi toàn diện, 8 học sinh khá. Nhiều em học yếu hay hoàn cảnhvất vả ... hết một học kì cũng học khá lên kịp các bạn trong lớp...trích trong báo Tiền phong thứ hai 23/2/2004Câu hỏi1/ Hãy chỉ ra một số đặc điểm về hoạt động dạy của ngời thầy giáo đợc thể hiệntrong các đoạn trích Dạy học kèm theo bảng biểu, công thức treo tờng để giúp học sinh tiếp thu nhanhhơn. Kiên trì theo phơng pháp đó, dần các em có đợc hệ thống kiến thức toán học trong câu nói này đã cho ta thấy kiến thức khái niệm toán học đã chuyển chỗ nh thế nào?Bản chất tâm lí của sự chuyển chỗ của khái niệm là gì?3/ Các đoạn trích trên đây đã đề cập tới những mặt nào trong cấu trúc nhân cáchngời thầy giáo? Hãy chỉ ra những biểu hiện cụ thể về các mặt Rút ra các kết luận s huống số 3Anh không chỉ là thầy giáo của em...Nội dung tình huống... Anh đã từng là một thầy giáo dạy em học. Anh sửa câu, chấm điểm cho các bàilàm của em. Anh còn cho em kẹo mỗi khi em đợc điểm cao... Ngày đó lớp em không hiểuvì sao môn Anh văn em lại hay đợc điểm cao đến thế! Có lẽ các bạn em không biết rằngem có một thầy giáo giỏi nh vậy kèm cặp rất sát sao. Anh đem đến cho em các tập sáchdày cộm và bảo em chịu khó đọc nhng, anh đâu biết đợc rằng Anh văn là môn em họckhó tiếp thu nhất. Suốt ngày em viết từ mới có lúc tởng mình đã nhớ đợc rất nhiều ai ngờquay trớc quay sau lại quên mất. Các thì tiếng Anh thì nhiều, học không sao hiểu hết lần trờng em cho thi môn Anh văn chơng trình B bắt buộc, em đến mất ăn, mất đã luôn ở bên cạnh em, động viên em học tập...... Anh không chỉ dạy em học mà còn dạy em biết sống tốt đẹp và quan tâm hơn tớimọi ngời xung quanh, giúp đỡ ngời khác khi họ cần em nhất. Anh không những là thầygiáo của em mà còn là ngời luôn đem đến cho em niềm vui, hạnh phúc. Anh đã giúp em tựtin hơn, chiến thắng cái tính nhút nhát e dè, sợ sệt của em trớc đám đông...trích trong Tri thức trẻ, số 77, tháng 11/2001, tr. 33-34Câu hỏi1/ Hãy chỉ ra cách thầy giáo hình thành động cơ học tập cho ngời Từ chỗ Anh văn là môn em học khó tiếp thu nhất, quay tr ớc quay sau lại quênmất. Các thì tiếng Anh thì nhiều, học không sao hiểu hết đợc đến chỗ môn Anh văn emlại hay đợc điểm cao đến thế! là kết quả của hoạt động tích cực của ng ời học dới sự hớngdẫn, tổ chức của ngời thầy có đúng không?3/ Sản phẩm lao động của ngời thầy giáo ở đây là gì?4/ Hãy chỉ ra một số mặt biểu hiện cụ thể về phẩm chất và năng lực s Rút ra các kết luận s huống số 4Bác Hồ nói về việc học ...9Nội dung tình huốngDới đây là một số câu nói của Hồ Chí Minh về sự họcA. Các vấn đềB. Các câu nói của Hồ Chí Minhcủa sựhọc1/ Học để phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân, làm cho dân giàu,a/ Về vai trònớc mạnh tức là để làm tròn nhiệm vụ ngời chủ của nớc nhà;b/ Về mục đích2/ Muốn xây dựng CNXH thì nhất định phải có học thức;c/ Về loại hình3/ Học phải đi đôi với hành... Học mà không hành thì học vô hình thứcHành mà không học thì hành không trôi chảy và Khoa học phải từd/ Về quan hệ sản xuất mà ra và trở lại phục vụ sản xuất...;giữa học lí luậnvới thực hành4/ Học hỏi là một việc tiếp tục suốt đời... còn sống thì còn phải học,còn phải hoạt động cách mạng;e/ Về cáchthức học5/ Học ở trờng, học ở sách vở, học lẫn nhau và học nhân dân... học tậptrong việc làm hàng ngày, trong việc lớn cũng nh việc nhỏ;g/ Về chơngtrình, kế hoạch6/ Việc gì cũng cần phải đi từ chỗ nhỏ dần dần đến to, từ dễ dầndần đến khó, từ thấp dần đần đến cao;h/ Học là nhiệmvụ của mỗi ngời7/ Chớ đặt những chơng trình, kế hoạch mênh mông đọc nghe sớngtai nhng không thực hiện đợc, Một chơng trình nhỏ mà thực hiệnhẳn hoi hơn là một trăm chơng trình to tát mà không làm đợc, Việcgì cũng cần phải thiết thực, nói đợc thì phải làm đợc.trích trong Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên NXB TN 1980, Những lời dạy của Bác Hồ đối với học sinh NXB Sự thật, 1973.Câu hỏi1/ Hãy nối các câu nói của Bác Hồ ở cột B với các vấn đề của sự học ở cột A saocho thích Hãy su tầm thêm những câu nói của Bác, các câu tục ngữ, ca dao Việt Nam vànớc ngoài về vấn đề dạy và Vận dụng những câu nói của Bác vào việc học tập của bản huống số 5Mọi ngời đều có thể học giỏi toán?Nội dung tình huống.... Những học sinh giỏi về toán là những em muốn hiểu nhiều hơn về thế giới trừu tợng và chấp nhận nhập cuộc. Muốn giỏi về tính toán trớc hết phải có ý muốn. Rõ rệt nhất làtrờng hợp của Rudiger Gramm, một thanh niên Đức 27 tuổi, sau khi rất lúng túng về toán họcthời còn trẻ, đã quyết định một ngày kia trở thành thiên tài. Đến nay, anh đã có thể tính 78 x82 trong 4 giây và 762 trong 700 phần nghìn Gramm đã học toán 4 giờ mỗi ngày, học thuộc lòng các công thức và bảngtính. Nhng làm thế nào để tính toán giỏi? ... Trái với phần lớn mọi ngời, chàng thanh niênnày đã khai thác những khả năng kì lạ của bộ nhớ lu trữ các thông tin của não... Giỏi vềtoán yêu cầu đòi hỏi cả lòng tự tin ở bản thân nữa. Động cơ, rèn luyện, tự tin không có gìngoài tầm tay của mọi ngời. Theo Bernard Mazoyer, giám đốc trung tâm chụp hình nơronchức năng thì về mặt thần kinh sinh học, mọi ngời đều có thể giỏi toán, não có rất nhiềukhả năng mà ta cần phát triển.trích trong Tri thức trẻ, số 77, tháng 11/2001.Câu hỏi1/ Động cơ học tập của những học sinh giỏi toán nh Rudiger Gramm là loại gì?2/ Hãy chỉ ra những yếu tố tâm lí tham gia vào trong việc học giỏi toán nói riêng vàhọc tập tốt nói chung? Yếu tố nào là động lực thúc đẩy việc học tập có hiệu quả? Tại sao?3/ Bạn hiểu thế nào về câu nói của Bernard Mazoyer về mặt thần kinh sinh học,mọi ngời đều có thể giỏi toán, não có rất nhiều khả năng mà ta cần phát triển?4/ Rút ra các kết luận s huống số 6Đồng phục ngày khai giảngNội dung tình huốngMọi thứ đều mới mẻ. Bởi năm nay tôi không còn là một bé nhóc con tiểu học nữamà đã là một nữ sinh trung học rồi...... Chiếc xe của ba tôi lại đỗ trớc cổng trờng. Tôi vào xe, quăng bộ đồng phục raghế sau. ba tôi hỏi- Đồ gì đấy con?- Dạ, đồng phục trờng con ạ!- Con mặc thử cha?- Con cha thử, con không mặc đâu!- Sao thế? Nhà trờng đã quy định thì con phải chấp hành chứ?- Con không thích! Con sẽ mặc váy ba mua đi học!- Không đợc đâu con! Chắc con cha hiểu hết ý nghĩa của những bộ đồng phục?- Có gì mà không hiểu! Đồng phục là để phân biệt học sinh trờng nay với trờngkhác chứ gì, ba?Ba tôi cời lớn- Trời ơi, con gái, chỉ có thế thôi sao? Ba tôi trầm xuống Con biết không, đồng phụckhông chỉ để phân biệt học sinh... trờng này với trờng kia thôi đâu. Nó còn có ý nghĩa lớn hơnnhiều! Ba biết, mỗi mẫu đồng phục không phải ai mặc cũng hợp, cũng đẹp, nhng đồng phụcmang lại cho con tình hoà đồng. Nó xoá đi cái vạch ngăn cách giàu nghèo giữa mọi ngời; nó giúpcác bạn con khỏi nỗi mặc cảm vì hoàn cảnh. Nh vậy là những bộ đồng phục đã làm cho mọi ngờixích lại gần nhau hơn, đoàn kết hơn, gắn bó hơn phải không con?Tôi im Con còn nhớ chú vịt cả có bộ lông đẹp nh công mà không có bạn trong câuchuyện Chú vịt cả và đàn em xấu xí không? Ba tôi Con nhớ! Tôi đáp Con hiểu rồi. Ngày mai con sẽ mặc đồng phục của nhà trờng. à, ba ơi, bạn Diệp lớp con không đủ tiền mua đồng phục bạ ạ! Hay là...11- ừ, ba biết ý con rồi, con định bảo ba mua cho cả bạn đúng không?- Vâng! ....trích trong Tri thức trẻ, số 452, 3/9/2001Câu hỏi1/ Theo bạn, lúc đầu việc cô bé trong câu chuyện không chịu mặc đồng phục của nhàtrờng là hành vi phi đạo đức đúng không? Nguyên nhân chủ yếu là do yếu tố tâm lí nào?2/ Khi cô bé quyết định mặc đồng phục đến trờng và gợi ý cho ba giúp đỡ bạn Diệpmua đồng phục, thì đó có phải là hành vi đạo đức không? Tại sao?3/ Gia đình có vai trò gì trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh? Tại sao?Tình huống số 7Đoàn viên Vũ Thị Thu Lý quên mình cứu 3 bạn nhỏNội dung tình huốngDù đã hơn 1 tuần trôi qua nhng hình ảnh hành động dũng cảm quên mình cứu 3bạn nhỏ của đoàn viên Vũ Thị Thu Lý 15 tuổi, trú tại xóm 1, thôn úc Gián, xã ThuậnThiên, Kiến Thuỵ, Hải Phòng dờng nh vẫn còn mãi trong tâm trí ngời dân đất Cảng. Cũngnh bao buổi chiều khác, khoảng 3 giờ chiều ngày 6/9, sau khi đi kiếm rau về cho lợn, quầnáo lấm lem bùn đất lại trời nóng nực. Lý cùng các bạn cùng xã là Vũ Hải Yến 13 tuổi,Đào Hồng Thơng 12 tuổi, Nguyễn Phơng Thảo 14 tuổi và Đào Thị Nhung 15 tuổi rủnhau ra sông Đa Độ tắm giặt... Tởng dòng sông vẫn nh mọi khi, các em vừa bớc chânxuống, không may đúng chỗ đất lở. Thơng, Thảo và Yến bị trợt chân ngã xuống sông vàbị trôi ra xa. Không chút đắn đo, chần chừ, Lý vội lao ra cứu Thảo và Thơng rồi dìu vàobờ. Dù đã thấm mệt, không quản nguy hiểm, Lý tiếp tục lao ra cứu Yến, khi đó đang chơivơi dần chìm trong dòng nớc chảy xiết. Nghe thấy tiếng kêu cứu của các em, ông NguyễnVăn Láng ngoài 70 tuổi đang trông chòi cá ở khu vực gần đó chạy đến dìu đ ợc Yến lênbờ. Cùng lúc này, do quá kiệt sức, Lý đã bị dòng nớc cuốn đi. Ngay sau dó, các ông Láng,Trờng, Hùng, Tiêu, Phấn ở cùng xã biết chuyện đã lao xuống sông kiếm tìm. Song, lòngsông quá sâu, nớc chảy xiết nên khi tìm đợc Lý đa lên bờ thì em đã ra đi mãi mãi...trích trong báo TP thứ T 17/9/2003Câu hỏi1/ Hành động của Lý có đợc coi là hành vi có đạo đức hay không? Tại sao?2/ Hãy tìm thêm một số hành vi đạo đức của học sinh, sinh viên và thanh huống số 8Vì cứu ngời mà bị phạt 80 triệu đồng và 42 tháng tùNội dung tình huốngĐó là đêm 26 Tết Nhâm Ngọ 7/2/2002, sau khi ôn tập chuẩn bị cho kì thi Đại họcxong, Nguyễn Quốc Thái ở thôn 11, xã Tân Hoà, Buôn Đôn, Đắc Lắc mợn xe của mộtngời bạn đi hóng gió. Mới rời nhà một đoạn, Thái gặp vụ tai nạn giao thông do anh bạn LêĐức Thắng điều khiển xe máy tông vào xe đạp của anh Nông Văn Khôn đi cùng Khôn chỉ bị xây xớc nhẹ còn Thắng bị thơng ở đầu chảy nhiều máu. Thái chở Thắng12và nhờ một ngời bạn khác là Lê Văn Cờng ngồi đỡ Thắng đi cấp cứu. Vì Thái cha có bằnglái, lại đang mợn xe của bạn, nên trong thời gian bác sỹ một phòng mạch t ở trung tâmhuyện sơ cứu vết thơng cho Thắng, Thái đã gọi điện thoại cho bạn thân của Thắng tên Hngxuống chở Thắng về. Hng từ chối, lấy cớ đang say rợu nên không đến đợc, Thái khôngcòn cách nào khác dành tiếp tục cầm lái. Thắng kêu choáng váng khó chịu, nhờ Thái chởtiếp lên bệnh viện tỉnh. Trên đờng đi, dù có Cờng giữ nhng Thắng rũ rợi nghiêng lắc ngờiliên tục khiến Thái điều khiển xe hết sức khó khăn. Đến thôn 10 xã Tân Hoà huyện BuônĐôn, tức chỉ cách nơi Thắng vừa gây tai nạn vài trăm mét, xe của Thái húc vào đuôi mộtchiếc xe đang chạy cùng chiều. Cú va mạnh làm Thắng văng xuống lề đờng chết ngay taị chấn thơng sọ não tử vong 8 ngày sau đó, còn Thái bị đa chấn thơng mất 43% sứckhoẻ...Hội đồng xét xử của phiên toà sơ thẩm ngày 03/4/2003, TAND tỉnh dù có lời khenlòng tốt cứu giúp ngời gặp nạn nhng vẫn tuyên phạt Thái 42 tháng tù giam và buộc phải bồithờng thiệt hại cho gia đình Thắng và Cờng tổng số 80 triệu đồng...Vụ án đau lòng này cũng là một bài học kinh nghiệm đắt giá cho các bạn trẻ Cầncó lòng tốt giúp ngời gặp nạn, nhng phải luôn tuân thủ pháp luật và phải chấp hànhnghiêm chỉnh Luật giao thông.trích trong báo TP thứ ba 10/6/2003, số 115Câu hỏi1/ Hành động trên của Thái có đợc coi là hành vi đạo đức không? Tại sao?2/ Rút ra các kết luận s huống số 9Nhiều giáo viên dùng nhục hình để trừng phạt học sinhNội dung tình huốngQua thông tin đờng dây nóng của báo Tiền phong, nhiều phụ huynh học sinh trờngTHCS Phớc Bửu, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu bức xúc cho biết Trongvòng 10 ngày qua, hàng loạt học sinh đã không dám đến trờng để học tập vì sợ các thầy côgiáo dùng nhục hình. Để phạt học sinh không học thuộc bài và nhiều lỗi khác, cô giáoLâm Thị Mông, giáo viên chủ nhiệm lớp 7a5, cô Trần Thị Tờng Thanh, giáo viên chủnhiệm lớp 7a6 và thầy Ngô Huy Tuấn, giáo viên chủ nhiệm lớp 7a10 đã dùng băng keo đểdán miệng các em học sinh trong một thời gian dài. Ngoài ra, cũng chính các thầy cô nàyđã bắt các em học sinh đeo một tấm bảng thật to trớc ngực ghi lí do bị phạt rồi bắt các emdiễu hành trong trờng từ ngày nay sang ngày khác. Trao đổi với PV Tiền phong vào chiều6/11/2003, thầy Nguyễn Thành Giai, Hiệu trởng trờng THCS Phớc Bửu thừa nhận chuyệnnày là có thật. Thầy Giai nói Trờng THCS Phớc Bửu là trờng điểm của huyện, đã có rấtnhiều thành tích trong công tác dạy và học... Thầy Ngô Huy Tuấn thì có tuổi nghề còn trẻ,cha có thâm niên nhng cô Trần Thị Tờng Thanh thì đã có trên 10 năm, còn cô Lâm ThịMông thì đã có thời gian giảng dạy 30 năm, đã từng đợc tặng Huy chơng Vì sự nghiệpgiáo dục! Thật đau lòng...trích trong báo TP thứ sáu 7-11-2003, số 223Câu hỏi1/ Dựa vào tri thức Tâm lí học s phạm hãy phân tích và đánh giá về việc làm củacác giáo viên Tuấn, Thanh và Rút ra các kết luận s MộT số bài tập tình huống về TLH s phạmtrong nhà trờng phổ thôngCách tiến hành Trong mỗi bài tập tình huống s phạm dới đây có 3, 4 hoặc 5cách phơng án giải quyết. Anh chị hãy chọn cách giải quyết phù hợp với suy nghĩ củamình và hãy giải thích tại sao anh chị chọn cách đó bằng cách hãy chỉ ra các nguyêntắc ứng xử s phạm cơ bản nhất mà anh chị đã dựa vào đó để giải quyết xem các nguyêntắc ứng xử s phạm ở trang cuối ?Tình huống số 10Khi sắp hết giờ học có học sinh làm bạn bực mình vì những câu thắc mắc "hóc búa"ngoài sự chuẩn bị của bạn nên bạn cũng không trả lời ngay đợc bằng kiến thức của hỏi1/ Trớc tình huống đó, bạn sẽ giải quyết thế nào? Tại sao?a- Thừa nhận với học sinh rằng, cô cũng không trả lời đợc câu hỏi Nói với học sinh đó rằng "Chính cô cũng đang định đặt câu hỏi đó cho cả lớpvề suy nghĩ". Cô về nhà, tìm sách đọc thêm và trao đổi với đồng nghiệp để tìm cách giờdạy sau sẽ trả lời câu hỏi Không đả động gì đến câu hỏi đó, tiếp tục giao bài tập về nhà cho học Việc HS làm giáo viên bực mình vì những câu thắc mắc hóc búa có phải làhành vi phi đạo đức không? Tại sao?3/ Rút ra kết luận s huống số 11Sau 1 tiết kiểm tra viết, do đề bài quá khó nên kết quả không có một học sinh nào tronglớp đạt điểm trung bình. Vì vậy, tất cả các em đều đề nghị giáo viên huỷ bài kiểm tra hỏi1/ Nếu là giáo viên đó, bạn sẽ xử lí nh thế nào? Tại sao bạn xử lí nh vậy?a- Nâng điểm cho tất cả học sinh theo một hệ số nhất định rồi ghi vào sổ Huỷ bài kiểm tra đó và thay bằng bài kiểm tra khác khi có điều kiện, đồng thờinhắc nhở học sinh phải cố gắng vì cô sẽ không làm nh vậy Vẫn ghi điểm vào sổ đúng nh đã chấm để giữ vững kỉ Rút ra kết luận s huống số 12Theo kế hoạch, hôm nay có 15 phút kiểm tra viết. Khi bạn yêu cầu học sinh làm bàithì lớp trởng đứng dậy báo cáo Hôm qua cả lớp tổ chức đi thăm quan Chùa Hơng, xinkhất thầy cô giáo chuyển bài kiểm tra sang buổi học hỏi141/ Trớc tình huống đó, bạn xử trí thế nào? Tại sao?a- Rầy la học sinh, cơng quyết tiến hành kiểm tra để xây dựng nền nếp học Cho học sinh 15 phút xem lại bài để học sinh nào thờng xuyên học bài thì nhớlại đợc, còn em nào lời học thì không "cứu vãn" nổi. Sau đó vẫn kiểm Thông cảm ngay với học sinh, để buổi học sau kiểm tra cũng Rút ra kết luận s huống số 13Trong khi đang giảng bài, có một học sinh nói nhại lại lời nói của hỏi1/ Trớc tình huống đó, bạn xử lí thế nào? Tại sao?a- Im lặng, coi nh không có chuyện gì xẩy Nổi nóng, gọi học sinh đó đứng dậy rồi tiếp tục giảng Tạm dừng bài giảng, mắt hớng về phía em học sinh đó nói nhẹ nhàng để cả lớp nghethấy "Điều em nói là thừa vì các bạn trong lớp nghe thầy cô giản động này? Tại sao?a- Coi đây là hành động bột phát nên không cần quan tâm Không dám khen việc làm này, sợ em đó không sửa chữa khuyết điểm của Coi đây là hành vi có đạo đức nên đã kịp thời khen em trớc lớp, đề nghị nhà trờng khen và thông báo về gia Rút ra kết luận s huống số 18Bạn trách nhầm HS phạm lỗi nhng hóa ra là nó không có lỗi. Chẳng hạn, sau buổilao động, do một học sinh lớp bạn làm chủ nhiệm báo cáo không đúng, cô giáo phê bìnhmột học sinh nam do không mang dụng cụ lao động nhng hoá ra em đó không có hỏi1/ Bạn xử lí thế nào? Tại sao?16a- Im lặng, không bao giờ nhắc đến chuyện đó nữa vì sợ mất uy Xin lỗi học sinh đó Không nói đến sự việc xẩy ra, sau đó nhân dịp nào đó bạn nói với học sinhrằng "Hôm trớc cô phê bình em nhng em không mắc khuyết điểm đó. Ngời lớn cũng cólúc sai lầm".2/ Rút ra kết luận s huống số 19Khi cô giáo H. vào lớp thấy mấy dòng chữ ai viết trên bảng nói xấu cô giáo G. Côgiáo H. không a cô giáo hỏi1/ Là cô giáo H, bạn sẽ làm nh thế nào? Tại sao?a- Đề nghị em trực nhật lớp xoá bảng;b- Đề nghị lớp trởng phê bình, kiểm điểm bạn nào đã viết bậy;c- Dặn dò cả lớp từ nay không đợc viết bậy, nói xấu bất cứ ai;d- Tìm cho ra em viết bậy và phê bình trớc lớp;e- Để nguyên dòng chữ đó và bắt đầu giảng Việc học sinh nói xấu giáo viên là hành vi phi đạo đức đúng không? Tại sao?3/ Rút ra kết luận s huống số 20Trong một buổi giảng bài của thầy giáo A., giáo viên C. đến dự giờ và đã phát hiệnthấy thầy giáo A. có một số sai sót về kiến hỏi1/ Là giáo viên C, anh chị sẽ làm thế nào? Tại sao?a- Sau giờ giảng góp ý trực tiếp với giáo viên A;b- Bình tĩnh cứ để giáo viên A. tiếp tục giảng bài;c- Lờ đi, coi nh không có chuyện gì;d- Đa ra tổ chuyên môn góp ý;e- Nói thẳng trớc học sinh về sai lầm đó của giáo viên Rút ra kết luận s nguyên tắc ứng xử s phạmđối với ngời giáo viêntrong quá trình hình thànhvà phát triển nhân cách HS1. Trớc mỗi tình huống SP, đặc biệt là tình huống gay cấn nhà giáo cần giữ sự bìnhtĩnh cần thiết, cố gắng hiểu HS về ba mặt mặt sinh học sức khoẻ ..., mặt XHgia cảnh ... và mặt tâm lí tâm trí, tâm tính, tâm trạng. Hiểu ngời để dẫn đạo ngời, đó là phơng châm cao quý của lao động SP;2. Luôn tôn trọng HS, kể cả những lúc HS có sai phạm đối với bản thân nhà giáo. Tựkiểm chế để không có những lời nói, cử chỉ xúc phạm HS;3. Thể hiện tình cảm của một nời thầy với trò. Nhân dân ta có câu ở nhà mẹ cũng làcô giáo; đến trờng, cô giáo nh mẹ hiền. Theo qui luật phản hồi về tâm lí, tình cảmcủa thầy trớc sau sẽ đợc đáp lại bằng tình cảm của trò. Trên cơ sở tình cảm mà giáohoá;4. Luôn khảng định để tự tạo niềm tin cho con ngời, khảng định những cái đúng,những u điểm, những nét tích cực cả trong lúc HS phạm sai lầm. Đó là chỗ dựacủa HS, của con ngời, để phát triển;5. Nguyên tắc định vị đặt mình vào địa vị của HS, vào hoàn cảnh của HS, nhớ lạikhi mình còn ở lứa tuổi các em, để hiểu và thấu cảm;6. Góp ý với HS về thiếu sót cụ thể, việc làm cụ thể, không nên nêu những nhận xétchung chung có tính chất chụp mũ và xúc phạm;7. Trớc mỗi tình huống SP, nhà giáo cần phải bình tĩnh nhận xét có điểm nào sai sótvề bản thân mình, đã góp phần gây nên tình trạng gay cấn. Nếu tự nhận ra thiếusót, hãy tỏ ra là ngời quân tử ngời có đạo đức.Trích trong ứng xử s phạm ... NXB GD, 200118Phần III. những bài tập Tình huống về tâm lí học giảng dạy tiếng n ớcngoàiA. Hoạt động lời nói tiếng mẹ đẻ và tiếng nớc ngoàiTình huống số 1Bồi dỡng ngôn ngữ cho học sinh dân tộc trong dạy học Vật líNội dung tình huống... Ngôn ngữ là hình thức biểu hiện của t tởng, là phơng tiện t duy. Vốn ngôn ngữyếu sẽ ảnh hởng sâu sắc đến chất lợng học tập các môn khoa học, trong đó có Vật lí học,vì khi học tập một môn khoa học đòi hỏi học sinh phải diễn đạt đợc t tởng một cách rõràng, thực hiện đợc những phép suy luận chính xác. Học sinh dân tộc khi còn nhỏ ở nhàchỉ nói tiếng của dân tộc mình, khi đến trờng mới sử dụng tiếng Việt phổ thông gần nhhọc một ngoại ngữ. ở trờng THCS nhiều em nói và viết tiếng Việt phổ thông cha thạo chonên gặp nhiều khó khăn hơn học sinh vùng xuôi khi học tập Vật khảo sát cách nói và viết của học sinh ở trờng dân tộc nội trú Vị Xuyên tỉnh HàGiang trong các giờ học Vật lí, chúng tôi thờng thấy những mặt yếu sau đâya/ Thiếu từ ngữ ... ; b/ Phát âm không chuẩn nói ngọng dẫn tới hiểu sai ý nghĩacủa các từ ngữ. Thí dụ các em định nghĩa nội năng nh sau "Tổng động lăng và thế lăngcủa các phần tử cấu tạo lên vật gọi là "lội lăng" của vật"... c/ Sai ngữ pháp khiến cho câukhông rõ nghĩa, t tởng không rõ ràng, nhất là với những câu phức tạp...trích trong t/c ĐH & GĐCN, số 1/1998, tr. 18.Câu hỏi1/ Tiếng Việt đối với học sinh trờng dân tộc nội trú Vị Xuyên tỉnh Hà Giang là tiếngmẹ đẻ hay tiếng nớc ngoài? Tại sao?2/ Hãy so sánh việc học tiếng Việt và tiếng nớc ngoài nh tiếng Anh, Nga,... đốivới học sinh trờng dân tộc nội trú Vị Xuyên tỉnh Hà Hãy làm rõ mối quan hệ giữa ngôn ngữ - t duy - sự học ở con Hãy rút ra các kết luận s huống số 2Một sinh viên gốc Việt tài năngNội dung tình huống... Dan Nguyễn Nguyễn Cao Dan, sinh viên trờng Iowa State University ... Dan làmột tài năng hiếm có Nicole Paseka, TBT tờ Iowa State Daily cho biết Cậu ta là cả mộttài sản của trờng chúng tôi. Đã lâu lắm rồi chúng tôi mới có một sinh viên đa tài, học giỏi cả 2lĩnh vực điện toán và báo chí một lúc nhận danh hiệu Repoter of the Year 2003... Năm192002 cậu cũng nhận giải thởng nhà báo xuất sắc nhất trong năm Best Columnist of the Yearcủa hiệp hội báo chí National Society of Newspaper Columnist...Anh Dũng Nguyễn Cao Dũng, chị Thành là ngời Việt định c ở Mĩ, Dan là con thứba của anh chị, sinh ra và lớn lên ở thành phố Iowa, một bang miền trung Hoa Kì, Trongnhà bố mẹ toàn nói tiếng Việt, nhng bốn ngời con hầu nh chỉ nói tiếng Anh...Hồi tháng 6 năm 2003 Dan cùng cô em út Kim và mẹ về Việt Nam chơi...Có lần anh Dũng nói Việc dạy con của mình thế là thất bại, không đứa nào nói đợc tiếng Việt!. Kim về Việt Nam trớc 2 tháng, nói lõm bõm vài câu, đại khái "Cháu nóitiếng Việt ... dở lắm..." còn Dan chỉ nói tiếng Anh... Dan kể ... Việt Nam và Hà Nội đãgây cho tôi những ấn tợng bất ngờ... Nhất định tôi sẽ trở lại và học nói... tiếng Việt!Trích trong báo TPCN Xuân Giáp Thân 2004.Câu hỏi1/ Hãy xác định tiếng mẹ đẻ và tiếng nớc ngoài, cũng nh các tiêu chí để phân biệtchúng trong trờng hợp đối với Nêu vai trò của từng thứ tiếng đối với sự hình thành, phát triển và hoàn thiệnnhân cách của huống số 3Tiếng Anh ở nớc MĩNội dung tình huống1/ Vào 9 giờ tối, có tiếng chuông điện thoại gọi tới Sở cảnh sát ở Lốt An-giơ-lét. Đó làtiếng kêu tuyệt vọng của một em gái. Nhng viên cảnh sát đã không hiểu, vì em bé nói tiếng TâyBan Nha. Nghe giọng nói, ngời ta đoán rằng em kêu cứu. Khi một phụ nữ biết tiếng Tây BanNha tới bên máy, thì chỉ còn nghe thấy tiếng động trầm, vang lên trong ống là tiếng động trầm phát ra khi em gái Rô-đa 11 tuổi ngã xuống. Tên sát nhân đãbắn 5 phát vào ngời em. Rô-đa muốn gọi cảnh sát, lúc ngời tình cũ của mẹ em lọt vào nhà,đe doạ mẹ con em bằng súng lục. "Nếu em gái nói đợc dù chỉ là ít tiếng Anh thôi - nhânviên cảnh sát nói - thì có thể em sẽ đợc cứu sống".Cái chết của em bé gái Mê-Hi-cô đã cho thấy rõ vấn đề mà mãi sau này nớc Mĩmới bắt đầu nhận thấy. ở nớc Mĩ bức tờng ngôn ngữ ngày càng lớn. Hiện nay, 260 triệungời Mĩ đang sử dụng hàng chục thứ tiếng. Tiếng Anh không phải là tiếng mẹ đẻ của 31,8triệu ngời ...Trích trong t/c Ngôn ngữ & đời sống, số 8 34-19982A/ Đỗ Thanh trong bài báo của mình có viết nh sau ... Hiện nay, ở 22 trong 50bang, tiếng Anh đợc luật pháp thừa nhận là ngôn ngữ chính đến nay, trong phong trào với khẩu hiệu "Chỉ có tiếng Anh!" đã nổi lên trên vũđài nớc Mĩ Theo báo Nga "Za rubezhem" số 45/1995.Trích trong t/c "Ngôn ngữ & đời sống", số 8 34 - 1998.2B/ Còn Lê Lam trong bài báo của mình thì viết nh sau... Tôi biết kể từ khi lập nớc đến giờ, ngời Mĩ dùng ngôn ngữ chính thức là tiếng Anh...Trích trong t/c "Ngôn ngữ & đời sống", số 4 30 - 1998.Câu hỏi1/ Từ nội dung của đoạn trích 1, đặc biệt là câu nói của viên cảnh sát cho thấy chứcnăng quan trọng nhất của ngôn ngữ nói chung và vai trò của ngoại ngữ nói riêng là gì?202/ Tiếng Anh là tiếng mẹ đẻ của tất cả ngời Mĩ có đúng không? Vì sao? Vai tròcủa tiếng Anh đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của thế hệ trẻ nớc Mĩ là gì?3/ Rút ra các kết luận cần huống số 45 giờNội dung tình huốngGần sáng, một anh chàng uống rợu say khớt mới về nhà. Biết vợ đang ngủ say, anhta định lẻn vào giờng nhng chuông đồng hồ lại đánh boong, boong, boong, boong, boong,anh ta vội nói to chủ ý cho vợ nghe đợc- Một giờ chứ gì. Ai chẳng biết, cứ gì phải nhắc lại đến... 5 lần.Trích trong báo TPCN, số 46-16/11/2003Câu hỏi1/ Hãy phân tích những câu nói trong mẩu chuyện trên để chỉ ra các đặc điểm củahành động lời nói, cũng nh các yếu tố ảnh hởng tới Cho thêm một số ví dụ nữa về vấn đề này trong tiếng Việt và tiếng nớc Rút ra kết luận s huống số 5Hiệu lực tại lời của câu hỏi có - không trong tiếng Anh ...Nội dung tình huốngHiệu lực nh một lời yêu cầu, đề nghị hoặc mệnh lệnh.... Hàng ngày, chúng ta thờng xuyên phải dùng những câu yêu cầu, đề nghị khimuốn nói ai đó làm một việc gì. Tuy nhiên, vì cấu trúc của câu đề nghị và yêu cầu giốngnhau nên chúng ta phải chú ý đến việc chọn từ ngữ, cách sắp xếp chúng và ngữ điệu để đạtđợc mục đích giao tiếp. Khi đa ra một mệnh lệnh hay một lời đề nghị, chúng ta còn phảiquan tâm đến việc sẽ sử dụng chúng ở dạng trang trọng hay không trang trọng. Khi nóivới bạn bè, anh chị em thì chắc chắn phải khác khi nói với một ngời lạ hay ngời lớn tuổi, ởđịa vị cao hơn Can you lend me five dollars? Một ngời bạn nói với một ngời bạn.- Can I use that umbrella? Chị nói với em gái của mình.- Could you tell me where the shoe department is, please? Một khách hàng hỏimột ngời lạ.- Would you bring me a glass of beer, please? Khách hàng nói với ngời phục vụ...Trích trong t/c Ngôn ngữ & đời sống, số 6 92-2003Câu hỏi1/ Đoạn trích trên đây đã đề cập đến yếu tố nào ảnh hởng tới hành động lời nóitiếng mẹ đẻ và tiếng nớc ngoài - tiếng Anh?2/ Cho thêm một số ví dụ khác về yếu tố này trong tiếng Việt và ngoại ngữ đang Rút ra kết luận s huống số 6Cũng là chấp nhận cả21Nội dung tình huốngMời các bạn` đọc đoạn văn sau... "Vừa trang điểm, chị Xuân vừa dặn bà cụ- Mẹ ơi! Chiều nay con về muộn, mẹ đi đón cháu hộ con nhé!- ừ!- Xong mẹ cắm cơm giúp con nhé!- Đợc!- à! Mẹ ơi, mấy bộ quần áo của cháu con cha kịp giặt, mẹ ...- Phải!- Chiều nay nhà con về đấy. Anh ấy khó tính lắm. Mẹ tranh thủ lau giúp con cái nhà nhé...- Biết rồi!"trích trong t/c Ngôn ngữ & đời sống, số 9 59-2000.Câu hỏiHãy chỉ ra những yếu tố ảnh hởng tới thao tác lời nói của ngời mẹ trong tình huốngtrên văn cảnh chung; phong cách lời nói; các đặc điểm biểu cảm của ngời giao tiếp....Tình huống số 7Có một phơng pháp học ngoại ngữ mớiNội dung tình huống... Học nói, học hát, rồi mới học chữ. Để cho các em nói chán chê rồi mới dạy chữ thìtrẻ nhớ liền...... Cách dạy của cô là trực tiếp đàm thoại với học trò, hoặc để từng nhóm từ hai ba emđàm thoại với nhau. Cô phát hiện ra trẻ em phản xạ của chúng cực nhạy, nên chúng bắt chớccách phát âm rất tốt.... ngời thầy dạy ngoại ngữ đầu tiên trong cuộc đời rất quan trọng. Ngời thầy đầu tiênmà phát âm không chuẩn sẽ làm học trò thành tật không thể nào sửa còn kể, bạn gái của thầy cử nhân tiếng Anh thi tuyển thông dịch viên, bị trợt vì nóigiọng Thạch Thất Hà Tây. Cô đã bỏ một năm ở nhà nhờ thầy luyện nói mà không sửa tự ở các vùng quê khác nh Nghệ An, Đà Nẵng, hoặc các tỉnh Nam bộ. Rất nhiều cử nhânngoại ngữ học rất giỏi không xin đợc việc chỉ vì phát âm quá nặng tiếng địa phơng. Vợt qua cửaải này thờng những ai may mắn sinh ở Hà Nội hoặc một số vùng quanh Hà Nội. Còn nhữngvùng quê khác hiếm hoi mới có ngời trúng tuyển. Học ngoại ngữ theo phơng pháp mới này, nếugặp thầy phát âm chuẩn học từ bé, tiếng địa phơng nếu có cũng bị triệt tiêu. Thầy khảng địnhchắc chắn rằng, sau 5 năm học ở đây những em học sinh học ngoại ngữ theo phơng pháp mới sẽphát âm tốt hơn những cử nhân ngoại ngữ học theo cách gọi học sinh lớp 3 đã làm xong bài kiểm tra ra đọc một đoạn văn ngắn bằngtiếng Anh cho tôi nghe. Mặc dù cậu học trò này quê Nghệ An nhng phát âm thật tuyệtnghe nh phát ngôn viên vẫn nói ở trên đài.trích trong Tri thức trẻ, số 75, tháng 9/2001, tr. 14.Câu hỏi1/ Các đoạn trích trên đây đã đề cập chủ yếu đến đặc điểm nào của thao tác lờinói. Yếu tố ảnh hởng tới thao tác lời nói tiếng nớc ngoài đợc đề cấp trong đoạn văn trênlà gì?222/ Việc nắm vững ngoại ngữ của trẻ ở đây diễn ra theo con đờng nào? Con đờng đócó giống với con đờng phần lớn trẻ em nắm vững tiếng mẹ đẻ không?3/ Rút ra kết luận s Đặc trng và qui luật của hoạt động giảng dạy ngoại ngữTình huống số 8Ngữ âm tiếng Anh - đôi điều đặc biệtNội dung tình huốngĐiều đầu tiên đập vào mắt và tai học sinh ta là giữa ngữ âm và chữ viết tiếng Anhcó sự khác biệt rất lớn, theo kiểu "viết một đằng đọc một nẻo". Nói cho có vẻ khoa học thìđấy là không có sự tơng ứng một đối với một giữa chữ và hạn, chữ b thờng chỉ âm /b/, nhng có khi lại không chỉ âm nào, tức là nó trởthành "chữ câm" nh trong các trờng hợp climb đọc là /klaim/ và debl đọc là /det/, ở đây takhông đọc âm /b/. Âm /k/ cũng "bị câm" trong các từ "know", "knife", "knock"...Có khi, một chữ lại thể hiện rất nhiều âm, thí dụ, một chữ "a" mà tuỳ trờng hợp nóđợc đọc theo 8 cách/ / car, bar .../ / balance /b l ns/, capacity /k psiti/ /e / care, parent.../ / map, fan, candle.../i/ delicate /delikit/, village /vilidz// / all, small .../ / was, wash.../ei/ late, nation, Asian /eizn/...Sở dĩ "viết một đằng đọc một nẻo" là do chữ viết tiếng Anh có tính bảo thủ cao ...Nói đúng, thực ra chữ viết không có tội tình gì. Nó là do con ngời tạo ra. Cho nên "bảothủ" ở đây là con ngời, chứ không phải là nó ...trích trong t/c Ngôn ngữ & đời sống, số 8 34-1998Câu hỏi1/ Nội dung đoạn trích trên đây đã đề cập đến đặc trng nào của hoạt giảng dạyngoại ngữ? Cho biết nội dung của đặc trng Cho một vài ví dụ khác về đặc trng này của ngoại ngữ mà bạn đang Rút ra kết luận s phạmTình huống số 9Tiếng Việt và những nhà ngoại giao tơng lai của NgaNội dung tình huốngDới đây là một số đoạn trích về việc dạy và học tiếng Việt Nam thông qua cuộcgặp gỡ giữa phóng viên TTXVN tại LB Nga với giáo viên và sinh viên năm thứ 3 học tiếngViệt ở khoa Quan hệ quốc tế của trờng Quan hệ quốc tế Matxcơva - MGIMO NgaA/ ... Cách phát âm tiếng Việt "trầm bổng" giống nh hát, hàng loạt đại từ nhân xngkhác nhau, rồi những từ gốc Hán trong tiếng Việt ... là những đặc trng ngôn ngữ mà mỗi sinhviên nớc ngoài khi học tiếng Việt đều phải chú ý và cố gắng ghi nhớ đúng nghĩa của từ. Cảlớp đợc một trận cời vui khi một em trong lớp nói sai tập hợp từ "nông lâm ng nghiệp" thành"nông lâm cá nghiệp", hoặc từ "vụ" trong khái niệm "vụ mùa" đợc các em hiểu giống nh các23từ vụ, cục hay ban trong một bộ nào đó. Nói về giáo trình dạy tiếng Việt, có em nói "Giáotrình mà chúng em đang sử dụng già lắm rồi" thay vì "cũ lắm rồi".B1/ ... Trả lời câu hỏi "Tại sao lại chọn học tiếng Việt?", đa số các em đáp rằng"Tiếng Việt chọn chúng em chứ không phải chúng em chọn tiếng Việt". Cũng giống nh ởViệt Nam hiện nay, đa số giới trẻ Nga thích học tiếng Anh, tiếng Nhật, tiếng ả Rập ...B2/ Cậu sinh viên Xasa tâm sự "Khi thi vào trờng, em đủ điểm để có thể chọn học1 trong 2 thứ tiếng - hoặc tiếng Thổ Nhĩ Kì, hoặc tiếng Việt và em đã chọn tiếng Việt, mặcdù hầu nh chẳng biết gì về Việt Nam".B3/ Năm 1989, Sveta Glazunova thi đỗ khoa Quan hệ quốc tế của Trờng MGIMO vàchị chủ động chọn học tiếng Việt... "Tôi chẳng biết mình yêu Việt Nam từ khi nào nữa, Sveta tâm sự, nhng khi mới 5 tuổi, tôi đã theo bố sang Việt Nam, lúc đó ông là Tham tán Đạisứ quan Liên Xô ở Hà Nội... Chúng tôi hỏi Sveta "Khi chọn học tiếng Việt, chị có chịu ảnh hởng của cha không?". "Hoàn toàn không". - Sveta trả lời, - Đơn giản là tôi yêu Việt Nam vàtôi đã muốn học tiếng Việt từ khi còn là một học sinh phổ thông"...C/ Và chính các cô giáo Sveta Glazunova và Lidia Leonidovna là những ngời đãgiúp các em hiểu nhiều hơn về đất nớc Việt Nam và nhen lên trong họ tình yêu tiếng Việt,khuyến khích họ cố gắng học để có đợc vốn hành trang đầy đủ bớc vào nay có tất cả 19 em đang học tiếng Việt. Hy vọng rằng với những cô giáo hếtlòng yêu nghề nh Sveta Glazunova và Lindia Leonidovna, các em học sinh sẽ trởngthành và sẽ góp phần củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời giữa hai n ớc ViệtNam và LB ... nhân nói về lơng thực, các em phải giải thích nghĩa của câu tục ngữ ViệtNam "Một miếng khi đói bằng một gói khi no" ...... Nhiệm vụ của các em là nghe tin, tóm tắt nội dung chính và viết lại bằng tiếng làm chúng tôi thích thú là đợc ngồi nghe các "sinh viên Tây" nói tiếng giáo và trò tranh luận, giải thích đều bằng tiếng Việt, chỉ khi nào "bí" lắm mới dùngđến tiếng Nga...E1/ "Hàng ngày, chúng tôi thu lại chơng trình thời sự phát trên VTV4, - cô Svetanói, - Sau đó, trong giờ học tại phòng máy, các em đợc xem băng và nghe lại những tin tứcthời sự nóng hổi nhất"...Nguyện gắn bó cả cuộc đời mình với nghiệp dạy tiếng Việt, Sveta đang ấp ủ nhiều ớc mơ, trong đó có ớc mơ viết một giáo trình giảng dạy tiếng Việt Là sinh viên khoa Quan hệ quốc tế, tất cả 7 sinh viên học tiếng Việt đều phảitheo dõi những sự kiện chính trị, kinh tế liên quan tới Việt Nam. Các em tỏ ra am hiểu vànắm vững những sự kiện diễn ra ở đất nớc chúng ta ...Đầu giờ học, các em sôi nổi bàn luận đề tài về an ninh lơng thực và ...e3/ Đề cập vấn đề giáo trình giảng dạy tiếng Việt, Sveta cho rằng hiện những giáotrình mà chị và cô giáo Lidia Leonidovna đang dùng để giảng dạy đều đã cũ đợc xuất bảnnăm 1988... Còn hiện nay, ... chủ yếu sử dụng những bài viết in trên các báo điện tử ViệtNam. "Chỉ có bằng cách ấy chúng tôi mới có thể cập nhật những tin tức mới nhất liênquan đến Việt Nam", - cô Sveta Hiện nay, giữa trờng MGIMO và Học viện Quan hệ quốc tế của Việt Nam vừamới thiết lập mối quan hệ hợp tác. Cô Sveta cho biết, cách đây không lâu đã có 2 sinh viên24năm thứ 5 sang thực tập tiếng Việt tại Việt Nam và đó là nguồn động lực khuyến khíchcác sinh viên học tiếng Việt cố gắng học giỏi để có cơ hội đợc sang Việt Nam.Trích trong báo Tin tức cuối tuần, số 45 254, từ ngày 5-12/11/2003.Câu hỏi1/ Hãy xác định tên đặc trng của HĐGDNN đợc đề cập đến trong mỗi đoạn tríchnói trên đợc kí hiệu bằng các chữ cái.2/ Hãy cho biết thêm một số tình huống tơng tự trong HĐGDNN nhng xẩy ra ở trờng ĐHNN - ĐHQGHNmà em Hãy cho biết các kết luận s phạm đợc rút ra từ mỗi đặc trng là gì?Tình huống số 10Một số yếu tố cản trở việc học ngoại ngữNội dung tình huốngTại sao học ngoại ngữ khác với học tiếng mẹ đẻ? Dờng nh quá trình học ngoại ngữgặp phải một số yếu tố cản trở về mặt tâm lí - xã hội, trong khi học tiếng mẹ đẻ không gặpphải những yếu tố Động cơ. Gardner và Lambert chia động cơ làm hai loại động cơ hội nhập vàđộng cơ công cụ. Ngời học với động cơ hội nhập thờng có ớc muốn hoà đồng với xã hộicủa ngời bản ngữ, trong khi ngời học với động cơ công cụ lại bị thúc đẩy bởi một số mụcđích thực tế nào đó, chẳng hạn nh để đáp ứng yêu cầu đào tạo, yêu cầu nghiên cứu khoahọc Strong cho rằng, động cơ có thể sinh ra từ những thành công trong việc họcngoại ngữ, nghĩa là thành công tạo ra động cơ, động cơ lại tạo ra thành công tiếp cơ rõ ràng là một yếu tố có ảnh hởng quan trọng đến việc tiếp thu một thứ Thái độ. Gardner cũng đa ra mối quan hệ tuyến tính giữa thái độ, động cơ vớiviệc học ngoại ngữ. Thái độ có thể có ảnh hởng đến động cơ và động cơ lại tác động đếnviệc học một thứ tiếng... thái độ là một yếu tố quan trọng nhng tác động gián tiếp tới việchọc một thứ tiếng.... các nghiên cứu tại Canada cho thấy rằng, ... một thái độ tích cực với thứ tiếng đợc học có liên quan nhiều đến sự thành công trong việc tiếp thu nó...Hermann ... nói rằng sự thành công trong việc học một ngoại ngữ có thể tạo ra tháiđộ tích cực của ngời học đối với thứ tiếng đó cũng nh Tháng Mười 16, 2015 Tư vấn tâm lý 11,038 Lượt xem Hướng Nghiệp Học Đường xin được giới thiệu đến quý thầy cô cùng các bậc phụ huynh và các em học sinh Đặc điểm tâm lý lứa tuổi thiếu niên từ 11 – 15 tuổi – Ở lứa tuổi thiếu niên nhận thức có tính chủ định phát triển mạnh. Đặc điểm tri giác có chủ định, phát triển cao khả năng quan sát và đang dần hình thành tính người lớn. Tuy nhiên còn hấp tấp vội vàng, tính tổ chức và tính hệ thống còn kém. Trong học tập giáo viên cần tích cực rèn luyện kĩ năng quan sát cho các em học sinh. – Lứa tuổi thiếu niên có trí nhớ từ ngữ logic phát triển mạnh, áp dụng thao tác tư duy để ghi nhớ chính xác hiệu quả. Tuy nhiên còn nhiều mâu thuẫn và thiếu sót, ghi nhớ máy móc. Ở nhà trường giáo viên cần dạy cho học sinh phương pháp ghi nhớ có ý nghĩa phân đoạn theo ý nghĩa, lập dàn ý, tách ý làm điểm tựa. – Độ tuổi thiếu niên có tư duy phát triển mạnh, có khả năng phân tích, suy luận, tổng hợp, trừu tượng và khái quát hóa phát triển. Trong dạy học cần rèn cho các em thao tác tư duy, phát triển tư duy trừu tượng, kỹ năng suy nghĩ độc lập và có phê phán. – Lứa tuổi thiếu niên có khả năng tưởng tượng và “Thần tượng hóa” khi xây dựng hình mẫu lý tưởng còn xa rời thực tế. – Các em ở lứa tuổi thiếu niên có sức tập trung chú ý cao hơn, lâu hơn và có thể phân tán chú ý nếu không hấp dẫn, điều kiện học tập không tốt phức tạp, có mâu thuẫn đòi hỏi giáo viên cần tổ chức giờ học có nội dung phù hợp gây hứng thú và chủ động cho các em. – Xúc cảm ở lứa tuổi thiếu mang tính ổn định, do nhận thức được nguyên nhân gây nên xúc cảm, nên có thể làm chủ được xúc cảm và bản thân. Xúc cảm xuất hiện trong giao tiếp với bạn bè –thầy cô-cha mẹ -> người lớn tổ chức những hoạt động tích cực -> hình thành đời sống tình cảm đẹp. – Tình cảm ở lứa tuổi thiếu được thể hiện với gia đình, bạn bè, tình yêu, trí tuệ và thẩm mỹ. + Tình cảm gia đình Do nhận thức được vai trò trong gia đình và giao tiếp ngoài xã hội nên các em có ý thức trách nhiệm với gia đình. + Tình cảm bạn bè Có nhu cầu kết bạn để chia sẻ những vấn đề trong học tập, gia đình . . . các em cần tình bạn chân thành, bền vững. + Tình cảm khác giới tình yêu Xuất hiện nhu cầu yêu đương sự phát triển cơ thể + mở rộng giao tiếp + tính người lớn. Tình cảm trí tuệ và thẩm mỹ. – Tình cảm còn biểu hiện sinh lý, nhận thức, hành vi cử chỉ và điệu bộ. Khi giáo dục xúc cảm – tình cảm cho thiếu niên, nhà giáo dục tránh tạo ra những cơn xúc động mạnh ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ của thiếu niên, tôn trọng nhu cầu chính đáng của các em. – Lứa tuổi thiếu niên có cảm giác mình là người lớn, nguyện vọng hòa mình vào tập thể, tìm một chỗ đứng trong lòng tập thể. Tự nhận thức về bản thân mình, nhận thức về sự trưởng thành của bản thân, tìm hiểu phẩm chất và năng lực riêng của bản thân và của người khác. Khả năng đồng nhất với giới tính hình thành những xúc cảm, tình cảm mới, bắt chước người lớn. Có nhu cầu đánh giá bản thân, đánh giá người khác, so sánh mình với người khác cảm nhận mình là người lớn, rung cảm với những hành vi của mình dễ tự kiêu, tự ti hoặc mặc cảm. Hình thành sự tự giáo dục khi chưa hài lòng với mục đích đề ra, tự đề ra mục đích để thực hiện. Đây là thời kì chuyển tiếp từ trẻ con sang người lớn, là thời kì phát triển đầy khó khăn, phức tạp, biến động và khủng hoảng. Nhà giáo dục hướng dẫn, động viên, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho tự ý thức của các em phát triển để tự giáo dục hỗ trợ đắc lực cho giáo dục nhà trường và gia đình. Liên quan Tương lai với sức khoẻ học đường Cùng tìm hiểu về sức khỏe học đường Sức khoẻ học đường hiện nay đang ... Đang tải.... xem toàn văn Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống Thông tin tài liệu Ngày đăng 14/04/2015, 1653 [...]... tùng để thay đổi kiểu quan hệ này 2 Hoạt động giao tiếp của học sinh THCS với bạn bè • Sự giao tiếp của học sinh THCS với bạn bè cùng lứa tuổi rất đa dạng và phức tạp • Tình bạn trong đời sống học sinh THCS thông qua hình thức chuyện trò  Sự giao tiếp ở lứa tuổi học sinh THCS là một hoạt động đặc biệt V Sự phát triển nhân cách của lứa tuổi học sinh THCS 1 SỰ HÌNH THÀNH TỰ Ý THỨC 2 SỰ HÌNH THÀNH TÌNH... triển trí tuệ 1 Đặc điểm của hoạt động học tập • Hoạt động học tập ở lứa tuổi này đạt mức độ cao nhất • Động cơ học tập rất đa dạng, phong phú nhưng chưa bền vững • Thái độ học tập của học sinh THCS rất khác nhau – Có em rất tích cực, có em rất lười biếng – Có em hứng thú rõ rệt, chủ động học tập nhưng có em học tập hoàn toàn do ép buộc 2 Sự phát triển trí tuệ của học sinh THCS • Tính chất Thay đổi  hoạt... giác trở nên có kế hoạch, có tư duy và có trình tự hơn • Trí nhớ cũng được thay đổi về chất • Sự phát triển chú ý của học sinh THCS diễn ra rất phức tạp • Hoạt động tư duy cũng có những biến đổi cơ bản IV Hoạt động giao tiếp của lứa tuổi học sinh THCS 1 Sự hình thành kiểu quan hệ mới • Học sinh THCS có nhu cầu mở rộng quan hệ với người lớn Chúng mong muốn được bình đẳng như người lớn • Ở giai đoạn này... chỉ tạm thời, khoảng 15 tuổi trở lên hiện tượng này cân đối hơn Dậy thì • Là một hiện tượng bình thường, diễn ra theo quy luật sinh học và chịu ảnh hưởng của môi trường tự nhiên và xã hội • Gồm 2 giai đoạn – Tiền dậy thì nữ 11- 13 tuổi – Dậy thì chính thức nữ 13- 15 tuổi • Nam thường dậy thì chậm hơn nữ 1- 2 năm  XH phát triển, có hiện tượng gia tốc phát triển của tuổi dậy thì Trẻ em dậy...• - Ở tuổi thiếu niên, quá trình hưng phấn chiếm ưu thế rõ rệt, dẫn đến thiếu niên không làm chủ được cảm xúc của mình, không kiềm chế được xúc động mạnh Các em dễ bị kích động, dễ bực tức, cáu gắt, mất bình tĩnh… -Ở tuổi thiếu niên, phản xạ có điều kiện đối với những tính hiệu trực tiếp được hình thành nhanh hơn... chưa hệ thống, chưa có kế hoạch • Người làm công tác giáo dục cần tổ chức hoạt động và tổ chức mối quan hệ qua lại của mọi người với thiếu niên cho tốt 2 Sự hình thành tình cảm • Đặc điểm – Sâu sắc và phức tạp hơn so với lứa tuổi tiểu học – Tình cảm bắt đầu biết phục tùng lý trí – Tình cảm đạo đức phát triển mạnh, tình bạn bè, tình đồng chí, tình yêu tổ quốc • Tuy nhiên tình cảm vẫn còn bồng bột và sôi... nguy cơ cần thiết phải giáo dục giới tính 2 Sự thay đổi về điều kiện sống • Gia đình Địa vị của các em trong gia đình có sự thay đổi các em được tham gia vào công việc gia đình, được giao nhiệm vụ • Nhà trường Bắt đầu thay đổi nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức học tập • Xã hội Các em được công nhận như một thành viên tích cực và được giao phó một số công việc nhất định III Hoạt động học. .. dung • Không nhận thức toàn bộ những phẩm chất nhân cách cùng một lúc – Nhận thức hành vi của mình nói chung – Nhận thức phẩm chất đạo đức, hành vi của mình trong phạm vi cụ thể • • • • PC liên quan đến học tập PC thể hiện thái độ đối với người khác PC thể hiện thái độ đối với bản thân mình PC thể hiện mối quan hệ nhiều mặt của nhân cách Về cách thức • Ban đầu đánh giá bị ảnh hưởng bởi những người . phẫu sinh lý ở lứa tuổi học sinh THCS Sự phát triển mạnh mẽ không đồng đều • Lứa tuổi học sinh THCS 11- 12 tuổi đến 14- 15 tuổi Những điều kiện phát triển tâm lý ở lứa tuổi học sinh. CHƯƠNG III I. Vị trí, ý nghĩa của lứa tuổi thiếu niên trong quá trình phát triển tâm lý trẻ II. Điều kiện phát triển tâm lý ở lứa tuổi học sinh THCS III. Hoạt động học tập và sự phát triển trí tuệ IV của lứa tuổi học sinh THCS IV 2. Hoạt động giao tiếp của học sinh THCS với bạn bè • Sự giao tiếp của học sinh THCS với bạn bè cùng lứa tuổi rất đa dạng và phức tạp • Tình bạn trong đời sống học - Xem thêm -Xem thêm TÂM LÝ HỌC LỨA TUỔI HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ LỨA TUỔI THIẾU NIÊN, TÂM LÝ HỌC LỨA TUỔI HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ LỨA TUỔI THIẾU NIÊN, Từ khóa liên quan tâm lý học cổ đại câu hỏi trắc nghiệm tâm lý học có đáp án trắc nghiệm môn tâm lý học có đáp án giáo dục truyền thống cách mạng địa phương cho học sinh trung gọc cơ sở trắc nghiệm tâm lý học có đáp án sách tâm lý học cơ bản tâm lý học cơ bản ebook tâm lý học cơ bản de thi trac nghiem tam ly hoc co dap an đề thi khảo sát chất lượng đầu năm lớp 9 môn ngữ văn trường trung học cơ sở nguyễn gia thiều tâm lý lứa tuổi học sinh trung học cơ sở tam ly hoc lua tuoi hoc sinh trung hoc pho thong tâm lý học lứa tuổi của học sinh trung học phổ thông tâm lý học lứa tuổi học sinh trung học phổ thông thpt tim hieu dac diem tam ly lua tuoi hoc sinh trung hoc co so hệ việt nam nhật bản và sức hấp dẫn của tiếng nhật tại việt nam điều tra với đối tượng sinh viên học tiếng nhật không chuyên ngữ1 khảo sát các chương trình đào tạo theo những bộ giáo trình tiêu biểu xác định mức độ đáp ứng về văn hoá và chuyên môn trong ct các đặc tính của động cơ điện không đồng bộ đặc tuyến mômen quay m fi p2 đặc tuyến tốc độ rôto n fi p2 đặc tuyến dòng điện stato i1 fi p2 động cơ điện không đồng bộ một pha sự cần thiết phải đầu tư xây dựng nhà máy Các bác sĩ lâm sàng phải nhận thức được tần suất cao các rối loạn tâm lý xã hội có thể xảy ra trong giai đoạn thanh thiếu niên. Sàng lọc các rối loạn về sức khoẻ tâm thần được xem là thường quy trong chăm sóc sức khoẻ vị thành niên. Trầm cảm Rối loạn trầm cảm ở trẻ em và vị thành niên Rối loạn trầm cảm được đặc trưng bởi nỗi buồn hoặc khó chịu nghiêm trọng hoặc dai dẳng, đủ để ảnh hưởng đến chức năng hoặc gây ra phiền toái đáng kể. Chẩn đoán dựa vào hỏi bệnh và thăm khám... đọc thêm là rối loạn phổ biến và cần được sàng lọc chủ động. Ý tưởng tự sát Hành vi tự sát ở trẻ em và thanh thiếu niên Hành vi tự sát bao gồm tự sát đã hoàn thành, cố gắng tự sát với ít nhất một số ý định chết, và hành động tự sát; ý tưởng tự sát là những suy nghĩ và kế hoạch tự sát. Thường được giới thiệu... đọc thêm cũng phổ biến, và có tới 18,8% thanh thiếu niên ở Hoa Kỳ cho biết họ từng nghĩ đến việc tự sát trong đời 1 Tài liệu tham khảo chung Các bác sĩ lâm sàng phải nhận thức được tần suất cao các rối loạn tâm lý xã hội có thể xảy ra trong giai đoạn thanh thiếu niên. Sàng lọc các rối loạn về sức khoẻ tâm thần được xem là thường... đọc thêm . Tỷ lệ tự tử Hành vi tự sát ở trẻ em và thanh thiếu niên Hành vi tự sát bao gồm tự sát đã hoàn thành, cố gắng tự sát với ít nhất một số ý định chết, và hành động tự sát; ý tưởng tự sát là những suy nghĩ và kế hoạch tự sát. Thường được giới thiệu... đọc thêm xảy ra ở tỷ lệ < 10/ ở Mỹ vào năm 2018 1 Tài liệu tham khảo chung Các bác sĩ lâm sàng phải nhận thức được tần suất cao các rối loạn tâm lý xã hội có thể xảy ra trong giai đoạn thanh thiếu niên. Sàng lọc các rối loạn về sức khoẻ tâm thần được xem là thường... đọc thêm . Sự lo âu Tổng quan các rối loạn lo âu ở trẻ em và vị thành niên Các rối loạn lo âu được đặc trưng bởi sự sợ hãi, lo lắng, hay kinh hãi làm suy giảm rất nhiều khả năng hoạt động bình thường và điều đó là không cân xứng với hoàn cảnh hiện tại. Lo âu có thể... đọc thêm thường biểu hiện ở tuổi vị thành niên, cũng như rối loạn cảm xúc và rối loạn hành vi Tổng quan các vấn đề về hành vi ở trẻ em Nhiều hành vi biểu hiện ở trẻ nhỏ hoặc trẻ vị thành niên gây lo lắng cho cha mẹ và người lớn khác. Hành vi hoặc các kiểu hành vi trở nên có ý nghĩa lâm sàng nếu chúng xuất hiện thường xuyên... đọc thêm phá hoại ví dụ, rối loạn chống đối Rối loạn thách thức chống đối ODD Rối loạn thách thức chống đối là một mô hình thường xuyên hoặc dai dẳng của hành vi tiêu cực, thách thức, hoặc thậm chí thù địch hướng đến các nhân vật có thẩm quyền. Chẩn đoán dựa vào tiền... đọc thêm , rối loạn tính cách Rối loạn cư xử Rối loạn cư xử là một mẫu hành vi thường xuyên hoặc dai dẳng vi phạm quyền của người khác hoặc vi phạm các quy tắc xã hội phù hợp với lứa tuổi. Chẩn đoán dựa vào tiền sử bệnh. Chẩn đoán dựa... đọc thêm . Đại dịch COVID-19 và phản ứng toàn cầu đối với nó, bao gồm sự gián đoạn trong lịch trình ở nhà và trường học, đã làm tăng tỷ lệ trầm cảm và lo lắng ở thanh thiếu niên. Những người có rối loạn tư tưởng tâm thần thường có triệu chứng "cơn đau tâm thần" trong thời kỳ thanh thiếu niên. Rối loạn ăn uống Giới thiệu về rối loạn ăn uống Rối loạn ăn uống bao gồm một rối loạn liên tục về việc ăn uống hoặc hành vi liên quan đến việc ăn uống mà Thay đổi sự tiêu thụ hoặc hấp thu thực phẩm Gây suy giảm đáng kể sức khỏe thể chất và/hoặc... đọc thêm , đặc biệt là ở các bé gái khá phổ biến. Một số bệnh nhân trải qua những khoảng thời gian bất thường để che giấu các triệu chứng rối loạn ăn sĩ lâm sàng tạo ra mối quan hệ cởi mở, tin tưởng với thanh thiếu niên để có thể thường xuyên xác định những vấn đề này, phát triển mối quan hệ điều trị, đưa ra lời khuyên thiết thực và khi thích hợp có thể khuyến khích thanh thiếu niên chấp nhận chuyển tuyến sang chăm sóc đặc biệt. Bản quyền © 2023 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền.

tâm lý lứa tuổi thiếu niên